W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2025
TRZECIACZKA rzecz. ż
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (; pod: TERCYANA; bez cyt.?), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. trzeciaczka; D. trzeciaczki; C. trzeciacce; B. trzeciaczkę; Ms. trzeciaczce // trzeciacce; ~ lm M. trzeciaczki; Ms. trzeciaczkach
Znaczenia:
»postać malarii, w której napady gorączki następują co trzeci dzień«: Tákże w trzeciacce y w innych źimnicách trzykroć dáiąc káżdego dniá/ ieden po drugim tegoż Soku/ pod tąż miárą/ przed przyszciem/ pić/ á żeby sie pocił/ rychło ią odgánia. SyrZiel 68. Też febrách niestátecznych y w nieustáwicznych trzećiaczkách/ vżywáć tego źiela y korzenia z pokármy dobrze/ tákże y w lekárstwách. SyrZiel 386. Trzećiacce dwoistey, ábo sowitey, która trzećiego dniá dwákroć przypada, abo też co dźień, ieno pierwszego dniá srossza, ábo też leksza, drugiego lżeysza, ábo cięższa: to lekárstwo bárzo iest użyteczne. SyrZiel 386. Sowite trzećiaczki/ febry niestátecznie przychodzące/ podczás vprzedzaią ten gnilec: podczás się też ná wtorki wrácáią. SyrZiel 618. Trzéćiaczká/ gorączká trzéćiodniowa. Tertiana […] Tertiana febris […] Hemitritaeus […] Semitertiana febris […]. Kn 1159. Do drugiego opisania nalezy frebra codzienna, trzeciaczka y czwartaczka, albo Kwartanna. BeimJelMed 3. Złączyłem wtym rozdźiale codźienną febrę z tercyanną (w ktorey to trzećiaczce dzień ieden od paroxyzmu wolny bywa) ponieważ ich przyczyna y kuracya na iedno wychodźi. BeimJelMed 128. Przyczyna tedy febry tak codźienney, iak trźeciaczki iest ordynaryinie gęsta y niestrawna w żołądku materya, ktorą natura (niemogąc inaczey) przez febrę z ćiała wyrzucić uśiłuie. BeimJelMed 129. U niektorych zaś taż febra wustawiczną trzeciaczkę z maligną złączoną odmienia się. BeimJelMed 139. *Trzećiaczka, tercyana. dreytägiges Fieber. tierce-continuë une fièvre. […] gorączka trzećiegodniowa (trzećiodniowa), vid. Trzećiaczka. T III 2348. W Tercyannach czyli Trzeciaczkach lekarstwo osobliwsze z Jagieł, ktorym S. Ambroży, iako Antonius Guainerus pisze, swe Mediolanczyki leczył. BiretWiad 12.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: RB