Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Formy: bezok. trzymać się; ~ cz. prze. lp m 1. os. trzymałem się; 3. os. trzymał się; lm mos 3. os. trzymali się; ~ tr. przyp. prze. lp ż 3. os. trzymałaby się była; ~ im. wsp. trzymając się

Znaczenia:

1. »nie opuszczać kogo, pozostawać przy kim«: Przez wszystkie woyny tego trzepaczki trzymałęm się Czarneckiego. PasPam 52. Będąc Frycem trzymałęm się starszych Szyprow. PasPam 234.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ czyjegoś trzymać się boku (sz. zm.) »być blisko kogoś, stale mu towarzyszyć, asystować«: Kozdy wswą kozdy wnogi. Oprocz niektorych a bardzo Nie wielu poczciwych y dobrych Senatorow y Panow ktorzy albo Panskiego trzymali się Boku albo Woyska. PasPam 133v. Tego tylko chcę po wás/ abyście się tylko boku mego trzymaiąc/ mym przykladem [!] odwáżnie czynili. BujnDroga 247-248. ◆ pieniądze nie trzymają się kogoś »ktoś jest rozrzutny, łatwo wydaje pieniądze«: Nie miał szczęscia do piniędzy poprostu niechciały się go trzymac. PasPam 179.

2. »nie oddalać się od czego, pozostawać blisko czego«: Weśrode wsiadłęm w tę z gondugę [!] y poiechałęm. Alem się iuz trzymał nad lądami bo niemasz niebespieczęnstwa y małym Statkiem po Morzu iechać byle niedaleko od lądu. PasPam 67v. Chcieli Szwedzi koniecznie teł wziąc Olędrom ale zadnym sposobem niemogli bo się Olędrowie przy porcie trzymali. PasPam 69.

3. »chwyciwszy się czego rękami przytrzymywać się, uchwycić«: Owi z nowu co pospychani z mostu kto primo instanti nie utonął kozdy się przecię trzym[ał] mostu. PasPam 266.

4. »przestrzegać czego«: Ia wolę WCI Dobrodzieia pełnic gotow ktorey trzymaiąc się niezda mi się wtym Palmam praecipere. PasPam 160.

5. »opierać się, bronić się«: Y ta [forteca] by się iuz była więcey nad Miesiąc Nietrzymała bo Prowiantow Nie stawało. PasPam 99v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ trzymać się za boki od śmiechu »śmiać się serdecznie, do rozpuku«: COSTE' [...] Trzymał się zá boki od śmiechu. DanKolaDyk I, 376. ◆ (W czym trzymać się) jako chóry anielskie::

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Przyiaciélá bácznié obieray/ á obrawszy mocno trzymay. KnAd 961.