Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: UKĄSIĆ, UKUSIĆ, UKĘSIĆ

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1618

Formy: bezok. ukąsić // ukusić; ~ cz. prze. lp m 1. os. ukąsiłem // ukusiłem; ukąsiłem; 2. os. ukąsiłeś; 3. os. ukąsił // ukusił // ukąsieł; ż 3. os. ukąsiła // ukusiła; lm mos 3. os. ukąsili // ukusili; nmos 3. os. ukąsiły; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. ukąszę; 2. os. ukusisz; 3. os. ukąsi // ukusi; lm 3. os. ukuszą; ~ tr. rozk. lp 2. os. ukąś; ~ im. uprz. ukąsiwszy

Znaczenia:

»chwytając zębami ugryźć«: Ieszcze w ten czas związkowym bylismy tak mili iako iez psu co go chce zieść a ukusić go Nie moze. PasPam 154v. Wydra przebudzona zaskrzeczy okrutnie uchwyciła go za rękę y ukąsiła Xiądz y z bolu y sprzestrachu zemdlał. PasPam 253v. Komu ią kazą pogłaskać to go wydra za rękę. krol rzecze Marysięnku od wazę się ia pogłaskać ią krolowa perswaduie że by niechać aby nie ukąsiła. PasPam 254v. To będę miał za dobry znak iezeli mię nieukąsi [wydra] iezeli tez ukąsi otomnieysza. PasPam 255. Nie masz się na czym wesprzeć: nie psu, biednej gęsi Nie masz czym ognać, kiedy w nogę mię ukęsi. PotMorKuk III 220.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Nie ćiągni psá zá ogon/ bo ćię vkąśi/ álbo ofeyda. RysProv E4v.