Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: WŚRÓD, WŚRZÓD, WEŚRÓD, WEŚRZÓD

Słowniki:
SStp (wśród, weśród, weśrzód), SXVI (wśrzód; korpus), Kn (w-śrzódpod: śrzód), T (w śrzódpod: śrzód), L (wśrzód; XVIII), SWil (wśród, wśrzód), SW (wśród, wśrzód), SJP (wśród, wśrzód) notują

Formy: wśród // wśrzód

Znaczenia:

1. w odniesieniu do miejsca »pośrodku, pomiędzy, w otoczeniu kogoś lub czegoś«: Alcina wtem ciesząc mię poszła w mokrą drogę I na straszliwym dziwie społ ze mną iechała I wsrod morza całą noc y dzien mię trzymała [...]. ArKochOrl 58. Zbudowali wsrod obozu y Carowi z Carową y z Woiewodą mieszkania dosyć, owo on nas oboz stał sie Miastęm budownem. MarchŚcibHist 12v. Srzod czégo/ w-śrzod. In medio foro [...] Medio campi [...]. Kn 1057. Z cudzego koniá/ y wśrzod błotá z siáday. KnAd 1314. Miękkie wnętrzności/ przedtym w śrzod ciáłá zámknione/ Stáwáią się subtelnym łykiem powleczone [o przemianie Dafne w drzewo bobkowe]. OvOtwWPrzem 31. W śrzod niebá [droga] iest naywyższa/ ktorą mnie sámego Jecháć/ częstokroć gdy z ták mieyscá wysokiego Poyźrzę ná ziemię/ ábo ná morze/ strách bywa: I wielce trwoży serce me boiaźń lękliwa. OvOtwWPrzem 51. Tu zaś Zamoyski, przy którym się wiąże Wielka część wojska, serdecznie się bije, A wśrzód Kozaków nieraz się okryje [...]. BorzNaw 121. Co to za rzeka która wśród czerwone morze, Kąpiel faraonową mlecznym prądem porze? PotWoj I. A między nięmi o iak Ieremiego W srzod Bohatyrow znáć Wisniowieckiego [...]. OblJasGór 152v. Nie wie, co począć, bo ją strach zdejmuje. Duma wśrzód izby gryząc zanokcice [...]. LubSTobPol 135. Roku Panskiego 1690 W Kosciele Zywieckim Sąd Panski na Teczy we srod Koscioła nad Crufixem [...] wymalowany iest. KomonDziej 207. Srzod, w śrzod czego, pr. g. in der Mitte. au milieu de [...]. T III 2146.

2. w odniesieniu do czasu »pośrodku, w czasie trwania czegoś«: [...] ná co swiecki we srzod białego dniá/ w Kościołach zapaláią/ ná to tesz Jezuici w Krákowie [...] swieczkę/ chociasz dzień/ zápaláią ná chwałę Bożą [...]. SzemGrat 60. Wśrod szczęściá mego, y ia też mąm troskę swoię. CorMorszACyd 157. Padłem podle niej i to w śliczne usta, To w piersi, których nie kryła już chusta, I w kształtną szyję, prawie bez przestania Nieuprzykrzone daję całowania, I już mię zła myśl na coś podwodziła, Ale się wśród tych pieszczot obudziła [...]. MorszAUtwKuk 160. Snadź że już goście nasi przybywają, bo kilka wsi oraz około obozu naszego zapalili w tym momencie, że się tak widno u nas uczyniło, jako wśród białego dnia [...]. SobJListy 467. Puhacze, sowy, niedopyrze wsrzod południa po Miastach latały, y straszliwie krzykały [...]. SzołHist 11.

Warianty fonetyczne: WŚRÓD, WŚRZÓD

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1643

Formy: wśród // wśrzód

Znaczenia:

»w środku«: Wijola z harfą dwoista, Zwierzchu i wśrzód, wbok troista, Z strunami barzo wdzięcznemi, I z melodyjmi smacznymi [...]. JarzGośc 48. Weźmi [...] ćwierć kury lubo kápłoná, náley wody, warz ász mięso rozewre, przecedź, day choremu połowę z rána, drugą w środ od wieczor [...]. PromMed 42.