W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 18.08.2022
*WIĘZIEŃ rzecz. m
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1624
Formy: lp D. więźnia; B. uż. żyw. więźnia; N. więźniem; ~ lm M. uż. osob. więźniowie; D. więźniów; B. uż. osob. więźniów; N. więźniami; Ms. więźniach
Znaczenia:
1. »żołnierz wzięty do niewoli, jeniec«: Powiedali zas więzniowie zesmy rozumieli nawas że scie Dyiabli nie ludzie. PasPam 62. Zywcem ieszcze na tęn czas trudno było brac [...] kiedy wszystko uciekaiące Woysko na nas się waliło czy by więznia trzymać czy by się bronić albo strzelbę nabiiać. PasPam 95v. Moskwa [...] iuz tak na nich szli iako popewne zwycięstwo gotowe iuz maiąc dybki y kaydany na więzniow. PasPam 100v. Wziął przecie Woiewoda za swoich więzniow ze dwa Milliony. PasPam 101. Że mię dopiero wiadomość zaszła o Posłanniku y owięzniach oswobodzonych ktorych przy prowadził Wielce W MM Pana upraszam aby w tym zadney od W MM Pana nieuznawał praepedytiiey. PasPam 170v. Między więzniami pięc samych Pacow było a wszystko Officerow znacznych. PasPam 200.
2. »człowiek pozbawiony wolności (najczęściej wyrokiem sądowym), odbywający karę w więzieniu, osadzony«: Chwal duszo moja Pana, chwalić go będę za żywota mego. Mów te słowa święty zakonniku karmelitański, któryś przed okrutnym niedawno Kantemirem stanął, nie jako więzień, ale jako świebodny i pobożny chrześcianin. BirkBaszaKoniec 262. Czeka mię za to pewnie kij gotowy, Że więźniem będąc, na ręce okowy Śmiem panu włożyć; ale na tym mało, Byle to złoto panu pokazało, Co my cierpimy mężnie, niebożęta, Kiedy mu przykre drogich kruszców pęta. MorszAUtwKuk 24. Szlachćic gdy[...] gwałtem poimał Szlachćica, i więźił, powinien dać grzywien 120. i na dnie Rok wieży śiedźieć, jak długo więźił więźnia, i szkody nagrodźić 1588. ŁubHist 231.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: SPas, PK