▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ zool. wilk azjatycki (sz. zm.) »hiena?«: [...] Philtra te albo miłosne czáry, ciału y rozumowi szkodzą, z racyi szkodliwych swoich ingrediencyi, iákie są miesięczne odchody, nasienie, mozg kozi albo oślęcia małego, żywot hyeny alias wilka Azyatyckiego, virga lupi, Remora, kości ziemney żaby, lub krokodyla, á náybardziey szaley ziele, skorka z czoła źrzebięcia swieżo oźrzebionego, ktorego sam zapach klacze do szaleństwa przyprowadza, iáko otym wszytkim piszą Aristoteles, Plinius, Columella. ChmielAteny III 234. XI Pliniusz Naturalista powiada: że Hyeny; to iest Azyatyckiego wilka tłustość nią szmaruiąc; żołć suki czarney, iest obroną domu od czarow, nią kadząc; iako też krwią miesięczną podwoie domu smaruiąc. ChmielAteny III 265-266.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● (war.) Iákoby ná Niemieckim kazániu był. Iákoby też o żeláznym Wilku báiał. RysProv C1. Iákby mi o żéláznym wilku báiał/ iákbym ná Niémiéckim kazániu siédział/ v. Nié rozumie. Kn 230. ● (war.) od przysł.: Zgoda miedzy nami jak wilkom z barany. Zgodá miedzy námi/ iák Wilkom z Bárány. RysProv XVIII, 1. ● (war.) od przysł.: Mów wilku pacierz, a wilk: owca, baran. Mow wilku pácierz/ á wilk/ Owcá/ Báran. RysProv VIII, 10. Ninacz niedba [Osman] naSwiecie: ninacz nie pamięta Iuzby sobie przegraney znami zyczył raczy NiszPokoiu [...] Chociasz tak wiele razy od naszych ukarąn Mow Wilku Pacierz, a on przecię owca, barąn Chce się bic do upasci y umierac nizli Traktowac. PotWoj 169. ● Boiąc się Wilká do lásá nie iść. RysProv A2. ● Winien mu/ iák báran wilkowi. KnAd 711. ● (war.) I wilk syt/ y owce cáłe. RysProv 28. [...] to pomiarkowanie Z taką Vwagą ma bydz aby y Wilk syt był I owca takze cała. Aby y zołnierz miał swoie substantią y poddany wzaiem Przy obronie ochrone y tak bedzie dobrze. OpalKSat 113v. [Dawid] Wesoły w duchu, że tak sztuka się udała, Wilk syt, owca do domu powrociła cała. DrużZbiór 68. ● (war.) Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55. Podatkow y płace woiskowey rationes trzeba uwazyc iakoby ze lzem ubogich bydz mogły, y aby był y Wilk syt y koza cala. OpalKListy 527. ● Węchem wilk syt nié będzié/ nié tyié. KnAd 1221. ● (war.) od przysł.: Cały baran a wilk syt zaraz być nie może. Cáły báran a wilk syt záraz być nié może. KnAd 55. ● (war.) od przysł.: I wilk syty, i owca cała Cáły báran (ábo cáła kozá) i wilk syt niéch będzié. KnAd 55. Dać [ma lekarz] receptę z Galena, ty mu z Miechowity I tak będzie i baran cały i wilk syty. ZbierDrużWir I I, 34. ● Miłuié go/ iák wilk báráná. KnAd 506. ● Głod wilka z lasa wywoła. der Hunger treibt den Wolf aus dem Wald. la faim fait sortir le loup du bois; la faim chasse le loup hors bois. T III 381. ● Co wilk ozionie to go nie minie. PasPam 266.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ o wilku jest gadka: Lupus est in fabula [...]. Lupus est in sermone. O wilku iést rozmowá/ sed et gadká nos discimus. o tym iést gadká/ i. gadánie. Kn 948.