W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2023
*WNIEŚĆ czas. dk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1654-1676
Formy: bezok. wnieść; ~ cz. prze. lp m 3. os. wniósł; ż 3. os. wniosła; n 3. os. wniosło; lm mos 1. os. wnieśliśmy; 3. os. wnieśli; nmos 3. os. wniosły; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. wniosę; 2. os. wniesiesz; 3. os. wniesie; lm 1. os. wniesiemy; 2. os. wniesiecie; 3. os. wniosą; ~ tr. rozk. lp 2. os. wnieś; lm 1. os. wnieśmy; 2. os. wnieście; ~ im. uprz. wniósłszy; ~ nieos. cz. prze. wniesiono
Znaczenia:
1. »przedłożyć co do rozpatrzenia, wystąpić z czym«: A gdy cię puszczą bliżej retiraty, Umiej ty w swój czas upaść, jako z czaty; Ma on godziny, w które sprawy sądzi Zgryzłe i wielki dom królewski rządzi, I jako pierwszy urzędnik Korony Myśli, co w radę wnieść dla jej obrony... MorszAUtwKuk 76. Z czego dálei wnieśli iż długość dyametru ziemi iest ná mil 1720. BystrzInfGeogr M2. Coż ztąd wnieść należy, ieżeli nie to, iż według żądania naszego ieszcze nie dość prędko czas bieży. Monitor 70.
Związki frazeologiczne: wnieść materyją: ◆ wnieść inicyja: Widząc tedy Pan Lubomirski na co się rzeczy zanoszą wniosł takie Initia Czym niewszystkim musiał się podobać. PasPam 190v.
2. »niosąc wprowadzić«: Że prędko — da Bóg! — ten rząd wypleniony Kochanych dziatek będzie napełniony Kiedy-ć w dom wniesie potomstwo nabyte Szczęście obfite. MorszZWybór 247. Czemu Pan nász blizny ran swoich, áż do niebá wniosł? MłodzKaz 28. eśli to szewcom płuży, wątpić o tym szkoda, Że wszytkim rzemieślnikom uda się ta moda, Która się na tym sejmie do Korony wniosła: Pójdą oni w szlachectwo, szlachta do rzemiosła. PotFrasz1Kuk II 88.
Związki frazeologiczne: modę wnieść:
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
*WNIESIONY, WNIESION
im. przym. bier.
Formy: odmiana złożona lp M. ż wniesiona; B. n wniesione; ~ odmiana niezłożona lp M. m wniesion
Znaczenia:
1. »przedłożony do rozpatrzenia«: Przez co wszytko impet Nieprzyiaćielski ná Wielkie Kśięstwo Litewskie, y Moskwy y Kozakow obracáią, kiedy temisz condicyámi, ktoremismy w Roku 1659. y 1660. z Moskwą tráctowáli, y teraz in omni casu pacisci (zá wielą proźb nászych y Iego Krolewskiey Mośći Páná Nászego Miłośćiwego, do Stanow Koronnych ná tym Seymie wnieśionemi, ácz od nas y pod czás Tureckiey y Szwedzkiey Woyny onę odbieráli) y wesprzeć niechćieli. LubJMan 118. Desiderium IoMSCi XPlebana Budziszowskiego toties na Seymikach naszych wniesione y w przeszłe włozone Instrukcyie to iest [o] uwolnienie Łanu iednego na Szpital. PasPam 219. Kto zechce poznáć utilitatem postánowienia, ktorego źyczę, niechźe ie kompáruie cum forma praesenti Consiliorum; nayprzod w propozycyi, kaźdy powinien mieć pro objecto, adimplere, ile bydź moźe, desideria populorum, co bydź nie moźe, kiedy na pierwszey materyi wnieśioney, mogą śię tak wielkie kontrowersye wzniećić, źe śię seym skonczy, sine ulla notitia tego, co continent instrukcye Woiewodztw;... LeszczStGłos 87.
2. »wprowadzony«: ... Ignátius/ świętym iest w Cerkwi nászey: ktorego my pámiątkę Octobris 23. obchodźimy. Po żywoćie iego stáło sie iednośći Cerkiewney rozerwánie/ y iuż stolice tey Pátryárchá żaden w Reyestr świętych Bożych od Cerkiewnikow nászych nie iest wnieśiony. SmotApol 180. Cudá y Paraeneses. Pobożność Xiążąt Ruskich Poczet Processyey. Iák śś. Hlibá y Berissa Praedecessorow I. O. Xiążąt Czetwerteńskich Reliquiae prowádzono. Iák lud zábáwiony, á Swięći do Cerkwie wniesieni. KalCuda 104.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK