ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 17.10.2023
WPĘDZIĆ czas. dk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1607
Formy: bezok. wpędzić; ~ cz. prze. lp m 3. os. wpędził; ż 3. os. wpędziła; n 3. os. wpędziło; lm mos 3. os. wpędzili; ~ cz. przy. pr. lp 2. os. wpędzisz; 3. os. wpędzi; lm 3. os. wpędzą; ~ im. uprz. wpędziwszy; ~ nieos. cz. prze. wpędzono
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiTrzecia, że wam wszytko opielać przydzie, co się kiedy przygódzi. Ci sycophantae; złego nawarzywszy i w cieśnią was wpędziwszy, sedent procul periculo pod skrzydły królewskimi albo inszych urzędów, a wam majętności i grzbietów nadstawiać przychodzi. TrąbaRuszCz III 259. Wdział wilk pastyrską suknią, by owce oszukał, I by nie tak żywności często sobie szukał, Które myślił w jaskinią wpędzić, skąd od śmierci Że mu się żadna z owiec, mniemiał, nie wywierci. VerdBłażSet 43. 10 Martii ubiłem dwóch łosi pod Zapolem na obławie z wielką uciechą, bo naprzód żem sam do jednego strzelił i postrzeliłem, druga, żem sam ich razem wpędził w sieci i patrzyłem jako ich kijami chłopi zabijali i siekierami, a jam żywemu kopyta poucinał. ZrzenAnKontr 372. Wprzod dźien zbieży/ wprzod Phaebus tchnace konie w wodę Morską wpędźi/ niz z rzeczy tych się wszech wywiodę/ Ktore postáć frymárczą. OvŻebrMet 387. KOminow doskonáłość/ iest w tym áby nie dymiły á nie będą gdy nie názbyt szyrokie y przestronne/ bo wiátr wpádnie y dym wyzbę wpędźi. NaukaBud D2v. NAJCIĘŻEJ PIERWSZĄ WPĘDZIĆ, WSZYTKIE OWCE POJDĄ ZA NIĄ NA SEJMIK. PotFrasz2Kuk II 298. ...właśnie wyjachało podwód kilkadziesiąt po drwa cum adminiculo janczarów i jazdy Lipków armatnich, na których nasi zaraz odważnie wsiadłszy nabrali, nasiekli, ostatek do bramy kamienieckiej wpędzili, wzięto żywcem nro 42 Lipków różnego gatunku, ale więcej chłopów, bydła kilkadziesiąt; z naszych żaden nie zginął. SarPam 62. 10 Martii ubiłem dwóch łosi pod Zapolem na obławie z wielką uciechą, bo naprzód żem sam do jednego strzelił i postrzeliłem, druga, żem sam ich razem wpędził w sieci i patrzyłem jako ich kijami chłopi zabijali i siekierami, a jam żywemu kopyta poucinał. ZawiszaPam 152. Ta awantura, pewnie nie Ducha Swiętego wokacya do S. Augustyna Habitu y Reguły wpędziła go w Erfordzie, y tam zakapturzony, tym mniey znaczny Hypokryta praeese, non subese ambiens. ChmielAteny1755 I 1122.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
*WPĘDZONY
im. przym. bier.
Formy: odmiana złożona lp M. m wpędzony; lm C. wpędzonym; B. mos wpędzonych
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiAle do tego pása miękkiego/ według potrzeby vczynionego potrzebá/ ktoryby kiszkom wpędzonym Wyćiekáć bronił. SyrZiel 258. Muśiáło iednák ćiernie mieć mieysce w tey Stáyni/ áby dano znáć/ że iáko z Ráiu pierwszy nász rodźić ćierniem grzechowym raniony/ międźy bydlęty do Stáynie iest wpędzony; ták teraz IEZVS z Stáynie bydlęcey miał przeprowádźić człowieká/ zebrawszy z świátá okręgu ćierniowy wieniec grzechu/ y ná swey głowie go wynioższy/ miał do niebieskich przeprowádźić człowieká roskoszy/ rány sam wszytkie ná głowie znosząc. HinPlęsy 284. Ztarszy się z wojski nieprzyjacielskiemi, I szerokie w nich otworzywszy wrota Szańc odebrali i zdrajców nabili, I w staw wpędzonych wielu natopili. OdymWŻałKoniec 343. W Domowe Woyny, czy wpędzony strachem Iak on udawał, czyli ambicyą Odwaznym wszędźie potykał śię szachem Z rownymi Wodzmi, z większą batalią Iednym y drugim wszytkich zniosł zamachem A ieszcze swoich, co wzaiemnie biią. ChrośKon 52.
Związki frazeologiczne: kto jak bydło [jest] gdzie wpędzony:: Kozacy iedni w Lasy uciekac poczęli, a drudzy iak bydło w Miasto wpędzeni, aby z tamtąd Szturmem ognistym wykurzeni zostali. HistBun 8.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK