W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 23.11.2023
WPROWADZIĆ czas. dk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1624-1643
Formy: ? wprowadząc; ~ bezok. wprowadzić; ~ cz. prze. lp m 3. os. wprowadził; wprowadzieł; ż 3. os. wprowadziła; n 3. os. wprowadziło; lm mos 1. os. wprowadziliśmy; 3. os. wprowadzili; nmos 3. os. wprowadziły; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. wprowadzę; 2. os. wprowadzisz; 3. os. wprowadzi; lm 1. os. wprowadziemy; 2. os. wprowadzicie; 3. os. wprowadzą; ~ tr. rozk. lp 2. os. wprowadź; lm 2. os. wprowadźcie; ~ im. uprz. wprowadziwszy; ~ nieos. cz. prze. wprowadzono
Znaczenia:
1. »wchodząc przywieść ze sobą, przyprowadzić z zewnątrz«:
Rekcja: kogo co, do czego, na co
Dopisując tego listu dał mi znać podjazd, że nieprzyjaciel trzy regimenty piechoty w Osteród wprowadził... KoniecSListy 141. Tám Włodźimierz rzecz vczyni máłą do Pánow y do narodu pospolitego/ áby z zywotá nie odźieráli Brátá iego; y wprowádźi go do Dworu Mátki swoiey/ lecz y tám ięli go zábiiáć: gdźie w szárwerku tym dostáło się nie raz y Xiążęćiu Włodźimierzowi. KalCuda 100. Wprowadził tedy Woiewoda asz trzeciego Dnia Praesidium ludzi Dunskich y kommendenta tegoz Narodu bo Się obawiał że by ieszcze nie było Min drugich. PasPam 72v. Musielismy wyiechac przeciwko choragwi, ktora nadchodziła ze by ią wprowadzic. PasPam 81v. Stanęły Szance w ktore wprowadzono piechotę y działka. PasPam 103v. Wprowadzilismy go tedy do koła Szczęsliwie. PasPam 233v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: wprowadzić kogo (na co) »powierzyć komuś jaką godność«: Wspomni WMMPan sobie przed kimes po Sądzie Pana Marszałka rzekł Diaboł się iuz kogo będzie pytał wprowadziemy tego [kogo] będziem chcieli. PasPam 195. Kondeusa wprowadzić per Promotinem Czarnieckiego tego by byli nigdy niedokazali. Bo ia więm co on o tey Elekcyiey Sentiebat. PasPam 198. ▲ wprowadzić kogo na kogo »nasłać, naprowadzić«: Alleguiesz WMMPan wielkiey Pamięci Xiędza Zadzika aczemu go WMMPan nienasladuiesz? Ale raczy y Litwę wprowadzić na P. Lubomirskiego kazałes. PasPam 194v. ▲ wprowadzić kogo w co »nabawić czego«: Niech y ten ktory Istotną spodziewa się ukontentować Rzeczywistoscią płonną ad Praesens zabawi się nadzieią. Byle go ta nadzieia wlekkomyslną niewprowadziła konfuzyią. PasPam 145.
Związki frazeologiczne: wprowadzić kogo na królestwo:
2. »puścić w obieg; spowodować«:
Rekcja: do czego
Wten że czas przed Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski. PasPam 187. ...Skorom cię jednak poznał, Anno ulubiona, Zaraz mię chęć do twoich usług zniewolona W ten humor wprowadziła, że i rymy składam, I do Febowej lutnie z lekka się przysiadam. TrembWierszeWir II 235. Władysławowi Łokietkowi jak z Henrykiem IV. Przemysławem, i Wacławem Czeskim, Krzyżakami powodźiło śię? kto koronował Przemysława, gdźie on umarł? kto grosze srebrne wprowadźił do Polski? kogo ożenił Łokietek z Xiężną Litewską? ŁubHist 47v. Zeby zatym uyść przywar, w ktore złe zażycie lekarstw umysłu wprowadzić może, tak ich używaymy, iak Doktorowie z lekarstwy czynią. Monitor 135.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
*WPROWADZONY
im. przym. bier.
Formy: odmiana złożona lp M. m wprowadzony; ż wprowadzona; D. m wprowadzonego; C. m wprowadzonemu; Ms. m wprowadzonym; lm M. mos wprowadzeni; nmos wprowadzone; D. wprowadzonych; N. wprowadzonemi
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiSkoro poszedł do miasta grabia pomieniony, Beł od starca onego w pałac wprowadzony, Gdzie go panna żałosna u wschodu czekała... ArKochOrlCz I 176. Niech się skarżą po pamiętnym każdemu srebrnej i miedzianej monety u nas wyniszczeniu, iż tynfy i grosze, bez których kraj już się nie mógł obejść, bez sejmu wprowadzone, że interess Ordynacyi do sejmu należał; egzagerujmy, że skarb rujnujący się pałac królewski bez sejmu znacznym reparował kosztem... KonSSpos 169. ...tymczasem dosyć jest oko rzucić na teraźniejszy stan Ojczyzny naszej po wprowadzonym teraźniejszym rad stylu, a na przeszłe tego Królestwa czasy, póki się przez wieków kilka większą liczbą na radach Rzplitą rządziła, gdy tego prawa trybuńskiego w każdym pośle nie znała. KonSSpos 214. ...przez nią uryna odchodziła, potym pasem umyślnie na to zrobionym przerzeczoną incyzyą naciskaiąc przeciwko kiszce dolney odbytowey, pierwey starym cieńkim płotnem wypchaney, ażeby ona, lub też części bliskie ranę żyły urynney ściskały, y iey brzegi, ile można, trzymały, tudzież z godnemi do tego balsamami do śrzodka wprowadzonemi naturze dopomoc miałem przedsięwzięcie. ListDokt 12. U nas tu wszyscy tej opiniji są, że ten postrach wprowadzonych wojsk nie pozwoli dobrego humoru Polakom. PrzestGenRzecz 204.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK