W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 11.01.2024
WRĘCZ, WRĄCZ przysł.
Słowniki:
SStp (wręcz) notują
SXVI, Kn (wrącz, wręcz ), T (wrącz, wręcz ), L, SWil, SW, SJP (wręcz ) nie notują
Formy: wręcz
Znaczenia:
»bezpośrednio, osobiście; o walce: bez (możliwości) użycia broni«: ...w padszy do Baszty wysiekli ich zniey wrącz y Basztę opanowali... MasDiar 91v. Ow się z bolow zarzy/ A Pyliczká spisem strychie po twarzy; Ktory/ iák od dáchu grad/ odpada od niego/ Lub iak drobne kamyszczki od bębná dętego. Wręcz zátym śćiera się z nim/ w bok miecz vśiłuie. Wpárowáć: lubo mieyscá sztych nie wynáyduie. Przećię mi nie vlężesz? OvŻebrMet 309. Sąm WMM Pan podobno tak czynisz że kiedy Sługę przyimuiesz sąm z nim wręcz mowisz. PasPam 223v. Nie lepsza fortuna była i na prawym skrzydle wojska kwarcianego, bo i tam Tatarowie gwałtownie napadszy i pułk Stanisława Potockiego, wojewody podolskiego, strzałami go jako mgłą okrywszy, tak byli oskoczyli, że wręcz nie strzelbą, ale szablami bić się im trzeba było i pewnie by był tam pułk, lubo wielkiego męstwa i dzielności pełen, nie wytrzymał, gdyby go były pułki posiłkowe bliskie książęcia Wiśniowieckiego i Lubomirskiego, starosty krakowskiego, z swymi pułkownikami wespół, nie ratowali. JemPam 79. Wiem ia á wiem, zdoświadczenia, że ten ktory nad miłośćią tryumfować chce potykać się ma z nią, mánierą niektorych Národow ktore ućiekáiąc, biią się; ináczey, ieżeli wręcz z nią poydźie, nie podobna, żeby ná placu nie został. UrfeRubJanAwan 16. Stárpoświecki dawnych woiownikow sposob woiowania był iedyny w ręcz, mieczem, dzidą, łukiem, kuszą, alboli inną reczną armaturą. BystrzInfArtyl O2. Wspomina y to, iakie niespodziane miewali utarczki po 30. po czterdzieści tysięcy woyska nieprzyiacielskiego wrącz z sobą maiąc, w swym pułku licząc tylko pięć tysięcy nie spełna; ChmielAteny III 41.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK