ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2024
WRZODEK rzecz. m
Słowniki:
Kn (wrzodek), T, L, SW notują
SStp, SXVI, SWil, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy: lp M. wrzodek; Ms. wrzodku; ~ lm M. wrzodki; N. wrzodkami; Ms. wrzodkach
Znaczenia:
»ropień, czyrak, rana na skórze«: Wrzodék/ Hulcusculum, Cels. Tuberculum cui subest vermiculus, ferro circumsecari oportet. Kn 1291. Stąd názwali niektorzy tę chorobę Gingipedium, że dźiąsła y nogi w niey ćierpią. Nászy zowią ią Gniłem. Bo w ten czás iuż dźiąsłá się psuią/ gniią/ od zębow odstawáią/ krwią spływáią/ vstá y podniebienie wrzodkami y rankámi się obsypuie/ zęby chwieią/ z vst cuchnie/ z nosa krew płynie/ szczeki się śćiskáią/ kurcz/ káduki/ trętwienie/ páráliż/ bol / słábość/ mdłość przypada/ oddech trudny/ kászle/ womity/ poty/ stolce trapią/ puchliná/ nog nábrzmiáłość/ łoná trętwienie y opuchnienie przystępuie. PetrJWod 24. ...vstá y podniebienie wrzodkami y rankámi się obsypuie [szkorbut]. PetrJWod 24. wrzodki nie wielkie czerwone boleiące, w pośrodku máiące drzeń, ná ktore te masz przykłádáć rzeczy. PromMed 182. Ieżeli do wrzodku prżydáie się zápalenie, ná ten czás bywa Stranguria, to iest trudność w pusczániu uryny. CompMed 241. Tak w ślinogorzu, iako w opadnieniu ięzyczka, i we wrzodkach gardlanych, strzedz się trunkow iak ognia. PerzLekarz 166.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK