Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: WYKŁUĆ, WYKŁÓĆ

Słowniki:
nie notują

Formy: bezok. wykłóć; ~ cz. prze. lp m 3. os. wykłół; ż 3. os. wykłuła; lm mos 3. os. wykłóli // wykłuli; ~ cz. przy. pr. lp 3. os. wykole; wykłuje; lm 1. os. wykolem; 3. os. wykolą; ~ im. uprz. wykłówszy

Znaczenia:

1. »wyjąć ostrym narzędziem«: Mgłą mi oczy zachodzą, ani okulary Pomogą. Nie wiem, czemu; podobno, żem stary. Podobno śmierć, jako kat, nim złoczyńcę ścina, Pierwej wiąże, pierwej mu chustą je opina. Ale mnie na co wiąże, na co je zasłania, Wszytko wziąwszy, co było oczom do kochania? Ścinaj, nie masz na świecie, z czym by się człek drożył, Bo i to w bólu serca, w żalu, w płaczu, co żył. Jużeś je zawiązała, ba, wykłuła raczej, Wziąwszy dzieci. Milszego nic człek nie obaczy [...]. PotFrasz5Kuk III 360-361.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ oczy wykłóć:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Kruk krukowi oká nié wykluié. KnAd 367. Powiedaią kruk krukowi oka niewykole. PasPam 61v.

2. »zabić za pomocą ostrego narzędzia«: Dopiero Król wydaje ordynans do kirasjerów cesarskich, aby skoczyli i szpadami wykłuli. DyakDiar 64. Gdy do okazyi w szykach stanęło wojsko, wojewodzina kijowska i Pisarowa koronna, wsiadłszy na konie, prochu baryłki woziły, a żołnierzom w szykach stojącym dodawając serca i animując do bitwy rozdawały prochy; lecz mało pomogło damskie szczęście, zginęli tam Szwedzi wszyscy w okazyi, a reszta długo się broniąc uchodzili, obracając się coraz z ogniem, ale gdy pod lasek w bok Kościelnéj wsi przyszli już o zachodzie słońca, wypadli na nich Kałmucy z zasadzki, a obsaczonych ztąd i owąd wykłóli dzidami. OtwFDziejeCzech 106.