Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1649-1660

Formy: cz. prze. lp m 3. os. wyniósł; ż 3. os. wyniosła; lm mos 1. os. wynieśliśmy; nmos 3. os. wyniosły; ~ im. uprz. wyniósłszy

Znaczenia:

1. »niosąc zabrać co a. kogo skąd; wywlec, wydostać«:

Rekcja: kogo co

Drozdowski [...] począł tonąc [...] iam go uchwycił zaramię drugi Towarzysz zdrugą Stroną takes my go między sobą pławili. Skorosmy go wyniesli az Mowi Woiewoda. PasPam 112-112v. Wydra poszła wyniosła nay pierwey płocicę drugi raz kazałęm wyniosła Szczupaka małego trzeci raz wyniosła pułmiskowego Szczupaka trochę tylko na karku obraziwszy. PasPam 251v. Iadąc gdzie kolwiek mimo rzekę Staw, wydra była Sieci nie trzeba, zsiadszy trochę z woza robak hul hul. To Robak poszedł wyniosł iakie ryby ta woda miała iednę podrugiey az było dosyć. PasPam 253. Pod krolem iuz się był kon począł rospierać alec go Zobu bokow Łechtano płazami zeć przecię wyniosł Pana. PasPam 264v.

2. »wydźwignąć do góry; wznieść; wyrzucić«:

Rekcja: kogo co

Zle było zowemi snopami drapać się dogory po sniegu na wał kto iednak swoy wyniosł pomagał y z naydowano w nich kule co y do połowy nieprzewierciała. PasPam 59. Te prochy ktore directe pod tą wierzą zapaliły się wyniosły ich Bardzo Wysoko. PasPam 60v. Zucaiąc w Morską Głębokosc okrutną kamieni wielkosc [...] uczynił fundamenta in profundo y dopiero na tym wynioszszy nad wszystkie wody y wały ich igraiące, załozył Fundamenta. PasPam 70v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ w wysoką cenę wynieść »podrożyć«: Żupnik [...] nie tylko że suchedniową sól stanowi ślacheckiemu zatrzymuje, ale beczkową sól w tak wysoką cenę wyniósł, że beczkę soli na własną potrzebę ślachecką i po zł 12 płacić muszą. AktaKrak II/2 487.