W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2020
WYTRACENIE rzecz. n
Słowniki:
SXVI, T, SWil, SW, SJP notują
SStp, Kn, L nie notują
Formy: lp M. wytracenie; D. wytracenia; B. wytracenie; Ms. wytraceniu
Znaczenia:
1. »zgładzenie, zabicie wielu osób lub stworzeń«: Ale dla litości twojich wielkich/ nie dałeś ich ná wytrácenie/ ániś jch opuścił/ boś ty Bog łáskáwy y miłosierny. BG Ne IX, 31. GDy ták z Olbrzymskiey krwie, nástáło było okrutne y niezbożne potomstwo, ktore spráwámi swymi niecnotliwymi gniew Boży przeciwko sobie pobudzało: Bog wielkiego zuchwálstwá y złości, ktorey pełni ludzie byli, iuż dáley zcierpieć nie mogąc, ná Seym zwołał Niebiány, áby z nimi rádził o wytráceniu narodu ludzkiego. OvOtwWPrzem 13. W tak wielkim i oczywistym R. P. niebezpieczeństwie, gdy nieprzyjaciel rozgromiwszy świeżo z wielkim i nieukojonym żalem naszym ukrainne wojsko, co dzień większe z mnóstwa chłopskiego i ord wszytkich tatarskch na wykorzenienie wiary chrześciańskiej i wytracenie krwie ślacheckiej przysposabia siły i victoriam prosequens głębiej in viscera Regni postępuje, aby jednem impetem przewrotną tę swoję imprezę skutecznie wykonać mógł. AktaKrak II/2 442. [...] Przybywa bowiem pełny dzień zápálcżywości Ná spustoszenie Ziemi, pełny surowości Ná wytrácenie grzesznych: ponieważ ozdobne Gwiazdy iuż więcey świecić niebędą sposobne. DamKuligKról 65-66. Po wielu zas innych prawie niezliczonych, Męsczyznow y Niewiast, starych i młodych, Woyskowych y domowych, Szlachetnych y pospolitych Ludzi roznych a okrutnym wytraceniu: na ostatek Muciusza Scewole Naywyzszego Arcykapłana Rzymskiego Ofiary Swoie w Kosciele Bogom oddaiącego przy samym Ołtarzu zamordowac kazał. SzołHist 2v. Sposob wytracenia Wołkow ze zboża pewny. Gdy się Wołki w zbożu zámnożą, náypierwey zboże przeszuflowáć [...]. VadeMed 160.
2. »usunięcie, zlikwidowanie, zniszczenie«: Do wytrácénia y wykorzenienia trudny/ iáko chmiél [powój wielki]/ gdyż korżénie iégo káżdégo roku krzewiąc sie/ puscza nowé z siebie látorostki. SyrZiel 1323.
Znaczenia niepewne:
1 a. 2: Wytracenie. Ausrottung, Vertilgung. extirpation, extermination. T III 2753.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WM