W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 31.10.2024
ZENISZEK rzecz. m
Słowniki:
SXVI, Kn (zeniszek), T (zeniszek), L (zeniszek), SWil (zeniszek), SW (żeniszek, zeniszek), SJP (żeniszek) notują
SStp nie notują
Formy: lp M. zeniszek; D. zeniszku; zeniszka; N. zeniszkiem; ~ lm D. zeniszków
Znaczenia:
bot. »roślina ogrodowa; prawdopodobnie krwawnik z gatunku Achillea ageratum; żeniszek«: Iest y trzećie Eupátorium/ ktore zowią Aptekárze Eupátorium Mesue/ my po nászemu Zeniszkiem: o ktorym też záraz/ w imię Boże/ mowić będźiemy. SyrZiel 285. ZEniszkow rodzay troy nayduiemy/ sámicá/ śámicę/ trzeći máły. SyrZiel 285. Syrop z Zeniszku w nászych Aptekách wywołány báczę/ dla nieznáiomośći tego źiela/ tákże powiętszey częśći w Niemieckich/ gdźie tákże własnego Eupatorium Mesue nieznano. SyrZiel 288. Sztucznie bywa Istność z Zeniszku wyćiągniona/ tym obyczáiem iáko z Piołynu/ tám ćię odsyłam. SyrZiel 288. Tego iáko czyniony być ma nie opisuię/ gdyż pospolity iest w káżdey Aptece/ by tylko miásto Gratiole, P. Aptekárze przyzwyczáili się bráć Eupatorium, własne Mesue/ to iest náśz Zeniszek. SyrZiel 288. Sol z tego źiela bywa bárzo potrzebnie czyniona do tych wszystkich potrzeb lekárskich do ktorych sam Zeniszek/ wodká/ sok/ syrop/ y extrákt iego służy. SyrZiel 288. Syrop wyćiągniony z Zeniszká. SyrZiel 288. Bo tu o rzecz nie máłą y nikczemną bliźniego/ álić o wielką/ y owszem przednieyszą/ po łásce Bożey/ to iest/ o miłe zdrowie idźie/ nád ktore żadnemu nic milszego/ nic droższego niemász. Co Graciale cum Eupatorio, Mesue/ to iest/ Koniemutrudu z Zeniszkiem/ gdyż áni kształtem/ áni przyrodzeniem/ áni skutkámi sobie są podobni? SyrZiel 289. Zeniszék ziéle/ Ageratum [...]. Kn 1419. Zeniszek źiele, g. zeniszka (ageratum, eupatorium Mesuae) Leber-Balsam; Malvesir-Kraut. eupatoire de dioscoride. T III 2970. Ná rożne defektá Wątroby służące lekárstwá w pospolitośći. Rzepik, Agrimonia. Szałwiia, Salvia. Kánia przędzá, Cuscutta. Kopytnik, Asarum. Wątrobne źiele, Hepatica. Zeniszek, Ageratum. Szpárági, Asparagus. Oman, Enula Campana. Polna Rutá, Fumaria. Ozanka, Chamaedrios. Polyi, Pulegium. Niepoprawne zródło .
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: WG, KK