Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1654-1676

Formy: bezok. zjeść; ~ cz. prze. lp m 1. os. zjadłem; lm mos 3. os. zjedli; ~ cz. przy. pr. lp 3. os. zje; lm 3. os. zjedzą; ~ tr. przyp. lp m 1. os. zjadłbym; ~ tr. przyp. prze. lm mos 1. os. zjedlibyśmy byli; ~ im. uprz. zjadłszy

Znaczenia:

1. »spożyć; zeżreć; wyjeść«: Począłęm rybę ieść arz wniey okrutnie smak dobry nuz ia ią ieść zem prawie zowego pułmiska Sąm ziadł. PasPam 65. Obiad wieczerzą ziadszy poiechał na całą noc. PasPam 83. Trębecki leci Ordynowany owym na Sukkurs z dziesiącią Chorągwi Buiarow [bojarów] Dumnych y z trzema Tysięcy Raytaryiey [...] w padaią na nas tak iako by zieść. PasPam 94v. Iako Człowiek Ludzki począł mię szczerze prosic że bym u niego odpoczął albo przynaymniey obiad ziadł. PasPam 123v. Związkowym bylismy tak mili iako iez psu co go chce zieść a ukusić go Nie moze. PasPam 154v. Lubo się stawię ale znaydę ia tam co inszego zieść ate specyały tak znamienite zlecąm Panom Posłom. PasPam 164. Niewiedząc ia tedy ich polityki markotno mi było [...] Iuzem chciał wymowić Niechże to Huzno sąm zie. PasPam 164.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ chleb zjeść:

2.przen. »łatwo zdobyć, zagarnąć«:

Rekcja: co

Okurzywszy tylko kilka kurnikow ktorebys my byli przed związkiem całkiem ziedli [...] wrocilismy się do Domu. PasPam 187v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ zjeść bóla »zginąć, przepaść«: Nie za zdrowie panów, Nie za zdrowie króla (Ten ma modły od kapłanów Tamci zjedzą bóla), Ale tak we dwoje, Nie mijając łokcia, Ja za twoje, ty za moje, Pijmy do paznokcia! MorszAUtwKuk 97.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● nie źie żaba wołu choć gębę na niego rozdźiewi. - prov. T III 2796.