1.»dążyć w jakimś kierunku«: Zmierzam do celu/ do kogo/ do czégo/ ná co [...].Kn1437. Cosz wzdy ma za cel zycia dokąd ciągniesz albo dokąd zmierzasz czy to bąki strzelac myslisz Biegaiąc to tam to sam samo pas iako głupi.OpalKSat49v. Kniaz Cesarski prosto ku naszemu prawemu skrzydłu zmierza.PasPam105.
◆ Związki frazeologiczne:
◆ zmierzać do celu okiem serca »skłaniać się sercem ku czemuś, mieć skłonność do czegoś«: Ma iednak [sc. afekt] swoy cel do ktorego [celu] uprzeymym serca swego zmierza okięm.PasPam80.
2.»dążyć do czegoś«: Rozumieią iednak niektorzy/ że apparaty Woienne Kufirsztowskie zmierzaią do odebrania Rymberge z rąk Holenderskich.MerkPol279.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲ do celu zmierzać (sz. zm.) »dążyć w określonym kierunku«: Bog pierwey weyzrzał ná Máryą y Iesvsa, iáko na cel swoy/ do ktorego [celu] zmierzał.BirkOboz3-4. Zmierzam do celu. Collineo aliquo, dirigo.SzyrDict548. Wszystkich sposobow przeto tu ruszáią/ áby mogli Tráktaty ż Portugalią rozerwáć/ y do tego celu zmierza pono droga Principis de Ligni, ktory znowu puścił się z tąd do Londynu.MerkPol192.