W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 01.06.2023
ZNACZNY przym.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy: st. równy lp M. m znaczny; D. ż znacznej; C. m znacznemu; B. m nżyw znaczny; żyw znacznego; ż znaczną; N. n znacznym; Ms. ż znacznej; lm M. mos znaczni; nmos znaczne; D. znacznych; B. nmos znaczne; N. znacznemi; Ms. znacznych; ~ st. najwyższy lp M. ż najznaczniejsza
Znaczenia:
1. »znamienity, ważny«: Piechoty nasze naywiększe mieli zdobyczy [...] Piniędzy znaydowali Siła. Bo to było pospolite ruszenie Baiorowie [bojarowie] znaczni. PasPam 108. Powiedali ze był to znaczny Litwin Szemet nieiaki. PasPam 157. Tak tedy dwoch znacznych Dworzaninow Krolewskich [Mazepę i niedźwiadka] namięniwszy [...] do materyiey przed się wziętey wracam się. PasPam 178. Między więzniami pięc samych Pacow było a wszystko Officerow znacznych. PasPam 200. Prosiłem go że by mi przynaymniey powiedział iak się zowią [...] ale y tego niechciał uczynic wymawiaiąc się że to Panięta Ludzie znaczni. PasPam 263v. Synowiec moy Stanisław Pasek prowadzi Turczyna znacznego iakiegos Bo stroyno y napięknym koniu siedzia[ł]. PasPam 267.
2. »niemały; wielkiego znaczenia, dużej wagi«: Potak tedy znacznych zwycięstwach z Nieprzyiaciela otrzymanych [...] Poszło Woysko do Zwiąsku. PasPam 119v. Wiadome są uprzeymosci Waszey znaczne odwagi y Męstwo. PasPam 152v. To był znaczny y Sławny przykład na Ukaranie y upamietanie Ludziom Swowolnym. PasPam 177v. Uznawszy z naczną Fortuny Rewolucyią albo verius mowiąc awersyią Łaski Boskiey od naszych Akcyy oczywistą skonczylismy ten Rok. PasPam 187v. Kontent Mars że ma Syna Godnego wtey mierze ktory Męstwa Dzielności znaczny assumpt bierze. PasPam 271v. RELATIE PEWNE O znáczney Victoryi Krolá Iego Mosci Szeckiego nád Krolem Polskim pod Krákowym dziesięc mil. RelWik 1. Niemasz temu trzech miesięcy iakom do niego list odebrała, w ktorym gdy mi donosi o znaczney na siebie spadłey po stryiu sukcessyi, nie tak się z własnego zysku cieszy, iak z tego, iż iuż mierność dostatkow niebędzie mu do uszczęśliwienia przeszkodą. Monitor 149.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ZNACZNA
w funkcji predykatywnej
Formy:
Znaczenia:
»jest ważne«: Znaczna to dziś na wielkim i zacnym senatorze, p. Wojewodzie krakowskim, jako dla wielkiej cnoty swej, dla szczerej przeciw Rzpltej miłości miasto wdzięku od wielu ludzi niebacznych cavillis obtrectationibus impetitur, putidis proscinditur calumniis, języków jadowitych, mordentów niesprawiedliwych niesłusznie podlega szacunkowi, który jako człowiek wielki, z natury et ex habitu mając ono w sobie: non moveri, iż te vulgi vulgaris opiniones, te incertos rumores et suspiciones, te asininas stupidas ignorantias, te nawet corrupta iudicia contemnere et stabili ferre animo, a jako na znaczne uszczypki nie tylko się obejrzeć, nie tylko ozwać na nie et cum larvis (jako mówią) luctari, ale raczej, jako proch pod nogami, to zacierać woli, jego fortitudini, jego prudentiae, jego magnitudini to datum est. ZniesKalCz II 329. A to też znáczna iest/ iż mowę tych ludźi Guáráiow rozumieią po Brásilu/ po Páráguáy/ y w kráinie Itátinow/ y inszych pogránicznych. BotŁęczRel I 318. To Tylko nayznacznieysza że S. Iwąn przeniosł się na rezydencyią z Wołoch do Polski. PasPam 282v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas