Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: ŻURAW, ŻÓRAW, ZORAW

Słowniki:
nie notują

Formy: lp M. zoraw // żuraw // żóraw // żoraw; B. uż. żyw. żorawia; ~ lm M. uż. nosob. żórawie

Znaczenia:

1. »ptak«: Rybitwy łowiąc ná ieźierze poimáli ptaká/ tákiey fárby/ y ták wielkiego iáko żoraw/ lecz postępki miał nigdy niewidáne: posłáli go do krolá/ y bárzo go nim záfrásowáli. BotŁęczRel V 30. Kapitan Jan Ludwig Ringe/ woyskowy Strażnik/ miał chorągiew lazurową Adámaszkową/ ná niey był z obu stron Zoraw złotem háftowány/ á w nodze kámień trzymáiący. napis/ Vigilemus. to iest cżuymy. RozprawaWojsk B2v. Wyglądają oblężeńcy, jako w wiecznej cieni Aloide zamknieni. Jako ku słońcu wzdychają i wiosennej trawie, W błotach przykrych żórawie. TwarSRytTur 8. Nie tak wesoło swe wykrzyka hymny Żuraw, kiedy kraj opuściwszy zimny, Pełen nadziei lepszych dni, tam leci, Kędy cieplejsze światła Febus nieci; [...]. ZbierDrużBar II 609.

2. »urządzenie«: W tył stajni studnia odylowana, była w niej pompa do wody nalewania bydłu; złupała się — jest jeszcze pręt żelazny i węboruszek przystawiony; przy niej żóraw z drągiem i kubłem okowanym. InwChełm 25. Wiek Wiek [wiek:subst:sg:nom:m] starożytny nieznaiąc prochu dzilnie y odważnie, dobrze po całym uzbroiony ciele, nacierał smiele y dokazywał wiele: kruszył Taranami naywiększe mury, zapalał Miasta, to ogniem do strzał przywiązanym: to przez mury wrzuconym; na ktore ascendise było vicisze: do czego machin żurawiami zwanych, to iest wież drzewianych zażywano, podkopywano naygłębiey, przebiano mury, y tym sposobem wchodzono do miast y Fortec. ChmielAteny III 26.

3. »gra?«: Kąt drugi máć nieszczesna Pigmea/ porwáłá: Ta gdy z Iunoną w szránki zaszedszy przegráłá/ Szła w żorawia/ y z ludem swym muśi się wadźić. OvŻebrMet 139.