ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 26.04.2019
ŻUBR rzecz. m
Warianty fonetyczne: ŻUBR, ZUBR
Słowniki:
nie notują
Formy: lp M. żubr // zubr; B. uż. żyw. żubra; N. żubrem; ~ lm M. uż. nosob. żubry; D. żubrów; B. uż. nosob. zubry
Znaczenia:
»potężne zwierzę o szarobrunatnej sierści i dużej głowie z krótkimi rogami żyjące w puszczy«: W puszczach znajdują się żubry/ woły i konie dzikie. BotŁęczRel I 129. Zubr/ Bison, ontis. [...]. Kn 1453. Milej mu było, siedząc u aońskiej studnie, Płaskim głosem wykwintnie zaśpiewać w południe, Abo trąbę i stalną wziąwszy rohatynę, Bieżeć z myśliwą siostrą w moskiewską krainę I tam zabijać zubry, tury i niedźwiedzie, Niżeli przy podwice siadać na biesiedzie. ZimSRoks 13. Odwracasz oczy swoje, nie chcesz być widziany, jakoby gniew Twój nie był nigdy ubłagany; jak przed nieprzyjacielem umykasz z daleka i jak ów, co przed żubrem pienistym ucieka. HugLacPrag 47. Tám zkazano ná ogień całkiem báwołu/ Z nim ze y żubrá pospołu. KochProżnLir 202. Za darowanego czarno-strokatego żywego niedźwiedzia najjaśniejszemu monarsze naszemu dostałem był kilka żubrów . Lecz mi wraz w pierwszym roku krowa niepotrzebne raritas dwugłówne i ogonne urodziwszy żubrzątko, same co do jednego wypadli. Którym to zabobonom ile ja mniej wierząc, zarazie na okół padnącego bydła barziej tę mą szkodę przypisuję. RadziwHDiar 182. Żubr, ein Aủr,Ochse, BierSłowa 383.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Informacje dodatkowe: Wariant ZUBR był (wg Brücknera) pierwotny, a ŻUBR to hiperpoprawne odmazurzenie.
Autor: WG