W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 15.03.2024
BEZROK przysł.
Słowniki:
L (XVII-XVIII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1615
Formy: bezrok
Znaczenia:
najczęściej w połączeniu: na bezrok »na przyszły rok, za rok«: Będźieć jescze kolędá bez rok o tej dobie/ Ieśliżeć nikt nic nie da/ robże bráćie sobie. FraszNow C.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: na bezrok »na przyszły rok, za rok«: Jużci mi latko idzie, Radują mu się ludzie. Ja nie mogę wesół być, Ma miła za mąż chce idź. Niechajże idzie zdrowa, Na bezrok będzie wdowa, Ja miawszy koń gotowy, Wsiadszy pomknę do wdowy. WychWieś 11-12. Na koniec przyjdzie utracić tak długo i ciężko zarobioną reputację; bo coraz sie spodziewać gorszego, osobliwie na bezrok. SobJListy 442. Zaczym sąd tuteczny uważywszy, że pomieniony Negrylak już przedtym bydło i pieniądze brał od Kunkowskiego, to tylko przykazuje, aby Jacko sołtys kunkowski jeszcze dał Negrylakowi cielę jedno w roku, a to, da Pan Bóg, na bez rok. KsKlim 349. - Po smierci niebosczyka Iana Skrobacza bednarza, przedala zona iego chalupe z ostatkiem gruntu, co woda nie popsowala, Iendrzeiewi Zachweiei za zlotych 3, a panu z gruntu bedzie powinien na bezrok davac zloty y gr. 6 y poslugi odprawowac, iako inszi komornicy. KsKasUl 317. — Za tym posłął Pąn po samę matkę dla informatiey lepszey, a poniewasz niepokazuie się swyadectwo od Mikołaia na the pułtora korca owsa, urząd wolnym czyni Szymona Puta, iednak powinien oddać iak naiprędzei ieden korzec połownika Mikołaiowi, a drugi korzec na bez rok dali Bog. KsKasUl 320. [...] Trzech Króli też na bezrok aże święto będzie, Kędy zwykle z gwiazdami chodzą po kolędzie. PotFrasz3Kuk II 550. Woda niesie drugiemu, co pierwszy utopiół; Po ogniu miejsce tylko zostanie a popiół. Pleńsze na bezrok zboże bywa na zmulisku; Piołun, chwasty, pokrzywy na pogorzelisku. PotMorKuk III 268. Względem laski następującego na bezrok trybunału dla Pocieja, strażnika lit., lubom to mocno remonstrował, że wiele na lasce trybunalskiej i na wczesnej o niej dyspozycji zależy, jednak to do dalszego czasu odłożono. MatDiar 537. Poziomki sadzą się na ośm calow iedne od drugich a między niemi co sześć stop róża dla dania chłodu y cieniu jagodom, w Julii oddzieliwszy słabsze gałązki frukt da na bezrok większy [...]. JabłAnnaPorządek 19.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: BR-K, WM