Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: bezok. odpowiedzieć; ~ cz. prze. lp m 1. os. odpowiedziałem; odpowiedziałem; ja odpowiedział; 3. os. odpowiedział; lm mos 1. os. odpowiedzieliśmy; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. odpowiem; 3. os. odpowie; lm 3. os. odpowiedzą; ~ nieos. cz. prze. odpowiedziano

Znaczenia:

1. »dać odpowiedź, odparować słowami zarzut, odrzec, wytłumaczyć«: Rzecze a na co zes tu Stanął? Odpowiem bom do Tatarskiego rządu przyiechał. PasPam 180v. Brat [...] Powiedział mi iako się o mnie pytali czym iest iego krewny czyli nie odpowiedział ze to Stryieczny moy. PasPam 183. Pyta mię wuy coz ci się podobała ta wdowa? Odpowiedziałęm bardzo mi się iey Serce chwyciło. PasPam 222. Mowię: Zyczysz W MMPani zeby tak było. Odpowie. Zyczę Bog widzi. PasPam 224v. Zelecki mowi do mnie podzwa mu Słuzyć. Odpowięm dobrze. PasPam 229.

2. »zapowiedzieć odwet, zagrozić czym«:

Rekcja: komu

Własnie to tak iak mnie ieden wielki Pan odpowiedział y roskazał do mnie przez osoby powazne ze mię mniał za pewne za bić. PasPam 101v.

3. »ponieść karę«: Prosił tedy y o to Ze bym Odpowiedział ex Carceribus. PasPam 102.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ jak z bicza odpowiadzieć »odpowiadzieć natychmiast, bez zastanowienia«: Ale młodego tego Teologá chciał zágádnąć stáry, i pyta go: co sięnigdy nie zprzykrzy? odpowie iák z-bicza! spáć: sny zmorzą i ufatyguią człowieká, spánie nigdy! nie zágádnionemu młodemu Teologowi odpowie stáry: wiosná, choć záwsze w zieloney bárwie do nas przyidzie, nigdy się nam nie zprzykrzy. MłodzKaz I, 289.