W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2024
BEZSUMIENNY przym.
Słowniki:
L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Formy: lp M. m bezsumienny; D. ż bezsumiennego; lm D. bezsumiennych; C. bezsumiennym; B. nmos bezsumienne; N. bezsumiennemi
Znaczenia:
»niemający sumienia; niezgodny z sumieniem, niemoralny, nieuczciwy«: Toż czyniono z inney strony Posłom iego, ktorych on był z wielką częśćią przednieyszych Pánow Fráncuskich, wypráwił do niego: ktorzy tyśiąc ná dźień ponośili niesmákow, gdy tym czásem ten bezsumienny człowiek, tyleż znákow oświadczáł im przyiáźni. MaimUstHist 115. Wolno záwsze upadek własny poprzedzić zgubą zdraycy, ktory czuwa ná niego; gdy przytym krzywdy od ludźi tego bezsumiennego Páná, nád dáną wiárę y bez wszelkiey nagrody w ćiągnieniu wyrządzone: dodáią dosyć pomśćie nászey słusznośći. MaimUstHist 115. [...] bierzemy się ad media iustae et iure licitae defensionis, consurgendo całymi siłami przeciwko zuchwałym ab extra inwazorom i opresorom naszym, jako ab intra przeciw bezsumiennym zdrajcom ojczyzny [...]. PunktaDuchRzecz 282. Toć choć wierzyć będziesz że iest niesmiertelna [dusza], y z tey wiáry pochodzącą boiáźnią chwalebnie regulowáć życie, áby zá rospustę y bezsumienne akcye nie byłeś po śmierci karany: nic ci się przez to złego nie stánie. BystrzInfCosm Dv. Te łakomstwo niewinnego Podskarbiego kamienuie, za dobry uczynek potrzebney przestrogi o fałszywy monecie i szacunku iey przyzwoitym, szczypiąc niegodziwemi, bezsumiennemi i nierozsądnemi paszkwilami. HadziŻal 26. Zważał książę kanclerz, że tak w dekrecie sprawiedliwym pluralitatis, jakjo też w manifeście bezsumiennych deputatów noncupativae paritatis obwarowana nam securitas honoru była. MatDiar 679.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: BR-K, WM