Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: bezok. obaczyć; ~ cz. prze. lp m 1. os. obaczyłem; 3. os. obaczył; ż 3. os. obaczyła; lm mos 1. os. obaczyliśmy; 3. os. obaczyli; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. obaczę; 2. os. obaczysz; 3. os. obaczy; lm 3. os. obaczą; ~ im. uprz. obaczywszy

Znaczenia:

1. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji

a) »zobaczyć, ujrzeć, dostrzec, widzieć«:

Rekcja: kogo co

Obaczywszynas w dziedzincu dopiero poczęli trąbić. PasPam 59v. Pierwey nizeli oni obaczyłęm iakies budynki. PasPam 66. Oni tez biorąc miarę z Pięknego Pultynka spodziewali się ze to tam cos dziwnego y drogiego obaczą. PasPam 80. Asz on powieda iako Waszec ucho swoie widzisz tak iuz Waszec obaczysz Pana Iaworskiego. PasPam 90v. Na sprowadzał tedy Sapieia Armaty zdobyczney siła do Lachowic oney sliczney Spirzowey wszystko y iednego działa nieobaczył Zelaznego. PasPam 100v.

◼ Przenośnie: ◼ Zbylismy kawalera iakiego podobno niezaras obaczy Polska. PasPam 207v.

b) »obejrzeć, przypatrzyć się«:

Rekcja: co

Wysłał [generał Montecuccoli] iednak Officerow z pewnym traktatem ktorych gdy obaczył Dziad Skoczył iako piorun kunim Supponendo [rozumiejąc] że Generał wyiezdza alec jak obaczył że kto inszy stanął y obaczył Legacyią. PasPam 71-71v. Iaki taki obaczy nieiego nieiego podpis. PasPam 185. Kiedy iuz Straszowski widział owey wydry Qualitates obaczył tez y insze myslistwo moie iako to Zwierzyniec ptaszy. PasPam 254.

2. »stwierdzić, przekonać się«: Niechcesz na moię zyczliwą uczynic Intencyią obaczysz zeć iutro więcey wyperswaduią Kilka set Obuszkow kiedyć ie w kole pokazą. PasPam 120v. Potym y Arcybiskup przyiechał, obaczywszy ze się niekłaniaią y przepraszac nie myslą za onegdaysze naprztykanie. PasPam 231v. Iak obaczyli Turcy ze to iak głodne muchy do oprawnego a Tłustego cisną się wołu [...] poddali się. PasPam 269.