W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 12.08.2014
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1606-1608
Etymologia: <
niem. Parlament;
fr. parlament>
Znaczenia:1. »instytucja sądowa, trybunał, sąd«: Tego także nie może być wiele, bo nie paryski parlament, ani też przy kontrowersyach Cujacii questiones et casus iuridicos wspominają. NiemPam 155.
W Hollandy Francus, Szwedowie, Parlament Angielsky, Hamburg nową znowu y scisłą Ligę zawarli in communem pono Orbis perniciem. OpalKListy 155.
W Angliy Krol cieszki parlamentowi y iusz iest pod Samym Lomdinem, dawszy licentiam diripuendi miasto żołnierstwu. OpalKListy 155.
Má tákże Krol wiecznemi czásy mieć w mocy Parlámenty skłádáć y one konczyć/ kiedy mu się bedzie zdało żeby sprawy Koronne tego potrzebowáły. MerkPol 160.
Przed ktoremi uskarzyc się Parlamentami uktorego by z naypotęznieyszych Swiata tego Monarchow szukac Protekcyiey od Nie uchronney na ludzki Narod smiertelnosci oppressyiey? PasPam 84v.
PARLAMENTOW FRANCUSKICH iest 10. á te są Trybunały głowne, na rozsądzenie spraw wielkich postanowione, od słowka Fráncuskiego Parler, to iest dyszkuruię, rzeczone. ChmielAteny II 65.
◆
Związki frazeologiczne:
◆
niebieski parlament »sąd boży, sąd niebios«:
[Tego] Zubra abo Ciołka pracowite[go] za ie[go] prace Na Niebieskie Parlamenta Zaniesiony tam Swiecic y wiecznie z bogiem Swy[m] krolowac bedzie. HerbOr XVII, 395.
Kto by naymniey przeciwko wyraznemu wykroczy Ordynansowi wsamych tylko nadzie[ię] zatopiwszy Marnosciach asz iuz gotowy z Niebieskiego Parlamentu czytaią mu dekret Proiecisti Sermonem Dei proiecit te Dominus [odrzuciłeś słowo Pana odrzucił cię Pan]. PasPam 281v.
◆
najstraszniejszy parlament »sąd ostateczny«:
Toc go upewniac niemozesz [...] zeby mu y natam tym Swiecie twoie miały wczym kolwiek Suffragari zasługi. W ten czas kiedy na owym naystrasznieyszym Parlamencie rzeką vive et Responde. PasPam 195v.
◼
Przenośnie:
◼
NIeuchronny/ dowcipem ludzkim niepojęty Naywyższego Párlámentu Sędziego Wyrok [...] tey niemiłosierney śmierci pozwilił władzey. DobrPol II, 208.
2. »organ ustawodawczy państwa«: Donkerk/ y Iámáyká są iuż do Korony Angielskiey od Párlámentu incorporowáne. MerkPol 62-63.
Zeszedł z tego świátá ostátni z owych sześciu z ktorych okázyey záczełá się/ 20. lat temu/ woyná między Krolem Károlem Pierwszym/ á Párlámentem MerkPol 107.
W Parlamencie Angielskim w niższej Izbie proponowano, ażeby stany zaniesły do Krola reprezentacye swoie. MerkHist 4/ 296.
Ktory Parlament Henryk III. Krol ná wyższą rozdzielił Kámerę: á w tym Parlamencie aliás w Kamerach iego trzy statûs záwieraią się. ChmielAteny II 278.
Coż by za honor miał Parlament z Posła, Słáć do monarchy w legacyi osła. DrużZbiór 412.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]