»stan udręki, ból; atak epilepsji, konwulsje«: Pároksyzm/ v. Silenie się choroby.Kn670. Cytryna sáma/ iż ma w sobie rzetelną kwaskowatość/ w tercyánach może trochę záżyć/ osobliwie przed Pároxyzmem/ ábo soku samego/ w ktorym się smáży z cukrem.HercBan21. Lecz i z tym gorzej było, i co leczyć miała Ta śmiałość, tym mię w większe paroksyzmy wdała.MorszAUtwKuk324. Cięszki y Nieznosny Oyczyznie Paroxizm takich [...] uronic Woięnnikow.PasPam85. Cięszki to zaprawdę Stanowi Senatorskiemu uwazam Paroxysm kiedy go iuz Oyczymami Iusz Łuszczy bochęnkami y proznemi chlebami na ostatku zdraycami Oyczyzny nazywaią.PasPam140. Iak ubolewac cała Oyczyzna musi [...] Gdy w tak nie bespiecznym zostawuiąca Paroxysmie [...] zadney w obronie swoiey przez rozerwane Seymy nieodnosi nadzieie.PasPam215v. Ciężkieby to było na wolny narod jugum, ciężka po tak lubym pokoiu, w ktorym tylko Spectatores, alienae scenae bylismy paroksysmu alteracya.PisMów II262. Duszne mu zdrowie ták zostáwił Ze go więcey pároxyzm rospaczy niebáwił.DamKuligKról214. Szedł [król] záraz do budynku Iozáfáta swego, Y pytał się przyczyny pároxyzmu [choroby] tego.DamKuligKról234. Samem się został i tam kilka przebywszy paroxyzmów, a do siebie przyszedłszy, do Usnarza wyjechałem: tamem się jejmości w kilka dni doczekał.ZawiszaPam41. Inne krotko trwáiące, drugie długie, inne wnętrzne, inne ná wierzch się wydáiące, inne ustáwiczne, inne pároxyzmámi nápádáiące, inne zárazliwe.PromMed8-9. Po Pároxysmie chory nie pámięta co się z nim działo.CompMed109. W Sámym Pároxyzmie obudzić chorego á naylepiey strzelić mu nád głową.CompMed155. Trzecia [febra] zowie się Duplex, to iest: kiedy ieden dzień wolny, á dwá nástępuiące niewolne od pároxysmu.CompMed417. Jeżeli w tey chorobie oddech nie bárdzo się tłumi, y pároxysmy nie często się odbywáią, są znáki dobre.CompMed612. Stánie się niecierpiętliwie: {! ciało] żadnym passyom, żalom, boleściom, paroxyzmom nie poddane.BystrzInfCosm I1v. Ludziom w gorączkach y inszych paroxyzmach zostaiącym nic należycie nie smakuie.BystrzInfCosm E4v.
◼ Przenośnie:
◼ W Mość miłościwi panowie dobrze to u siebie wszystko uważywszy, ten domu swego paroksyzm poczytacie sobie nie za nieszczęście, ale za wypłacony dług.RadziwKSprawy608.
◼ Pomnią i czują dotychczas okryte swawolnych rebelizantów kościami pola, wspominają spustoszone multańskie ruiny, lękają się tym podobnych paroksyzmów moskiewskie i tureckie kraje, obawiając się, by jeszcze bystro płynące Komorowskich rzeki, niezahamowanym na wiarołomnych adwersarzów nie wylały impetem.HugLacPrag20-21.