Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1623

Formy: lp M. m piekielny; N. ż piekielną

Znaczenia:

1. »znajdujący się w piekle«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ protektor piekielny »Lucyfer«: Iak oni od Stąpili Pana tak tez ich Protektor piekielny w ktorego oni totaliter ufaią Alec to y Dyiaboł ustąpi kiedy Bog ma kogo Skarać. PasPam 76v.

2. »przynoszący zło«: Doczego ty Oyczyznę przywodzisz y tak piekielną radą Swoią poburzyłes. PasPam 196v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ brama piekielna: Iest tu táiemnicá tá: trudno czásem rozeznáć iesli grzech ná myśli zádał iuż śmierć/ czy skonánie czyni? czy zábił do końcá duszę/ czyli tylo stáwił ią v bran piekielnych? BirkNiedz 58. Wrożką był y tego/ iż przeciwko Kościołowi wszytkie oręża w kupę zebráne/ nic nie porádzą/ by się też spiknęły z bramy piekielnymi. BirkOboz 56. ...aby bramy piekielne przeciw niemu [Bogu] nie przemogły, sam Elearów polskich serca do siebie pociągnąwszy, ich przeciwko nieprzyjaciołom wiary ś. obrócił, męstwa dodał, szczęściem błogosławiał, i sam im hetmanił. DembPrzew 7. ... depcę [...] po Henrycystách/ po Sophistách/ po wszytkich brámách piekielnych: Boski máiestat zemną trzyma... BirkEgz 12. Powinnego też swego ktory iuż drogę rospusty do bram piekielnych przychodził/ ták zmiękczyłá serce/ iż zostawszy zakonnikiemDominika Swiętego/... OkolNiebo 35.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ piekielny ceklarz »diabeł, szatan«: Ták gdy szczęśliwi wybráni wesoło śpiewaiąc każdy [...] Wzgorę się iáko iásne czyste iskierki podniosą/ zginionych potępieńcow opádłe czarne głownie gotowi oprawcy/ y piekielni ceklárze osękámi ognistymi záhaczywszy [...] porwą. BujnDroga 147.