Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. godność; D. godności; B. godność; N. godnością; Ms. godności; ~ lm N. godnościami

Znaczenia:

1. »zaszczytne stanowisko, urząd; dostojeństwo«: Tys mię do nosić miał iakiey godności A ia tez ciebie dochować Starości. PasPam 51. Wiadomo czynię [...] Ich MSCiom Stanu Rycerskiego ktorego kolwiek Narodu. I iakiey kolwiek praeminencyiey y Godnosci albo Urzędu Będącym. PasPam 160v. I tęn ktocię na tę godność [prymasa] [...] wprowadzał Choc by nadto nie zgrzeszył niewiem iako do Nieba Trafi. PasPam 196-196v. Do czego ty Oyczyznę przywodzisz [...] Obacz się przynaymniey teraz bo iuz tez nad tę w Polszcze większey niemozesz mieć godności. PasPam 196v. Znacznemi kondekorowani są godnosciami. PasPam 216v. Kiedyś Arcybiskupia godność przy katedrze Krakowskiey przywiązana była. NiesKor II 314.

2. »szlachetność, zacność; zasługi«: Przyszedłes ad Gradum et Perfectionem [do stopnia i doskonałości] tak wielkich in Regno Honorow, z Iednego Lichego Plebanka, nie z zadney godnosci ale z przewrotnosci. PasPam 196. Godna [panna] tey powagi więc niedziw Ze skoro Do iey chwały chętliwie uwzięłosię pioro ktore miało by dosyć wielką Materyią O Iey Godności Sławną pisząc Historyią. PasPam 272v-273.

3. »wyróżnienie; zaszczyt«: Nieuzurpuię sobie tey godnosci Ze bym miał bydz Protektorem IMSCi. PasPam 83v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ godność biskupia: [...] máiąc w tey zacney koronie godność Biskupią y Senatorską/ wnosisz w dom swoy świátłość znáczną nieśmiertelney sławy. StarPopr VII. Zpowszechniáłá między wámi ludzie, godność Biskupia, Pásterzow wászych [...] nie macie w poważaniu, w powinney cenie. MłodzKaz II, 439..

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Bogáctwá rod i godności/ Są piękne pokrywki złości. KnAd 31.