W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 25.04.2022
SZCZĘŚLIWY przym.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy: st. równy lp M. m szczęśliwy; ż szczęśliwa; D. m szczęśliwego; ż szczęśliwej; B. m żyw szczęśliwego; n szczęśliwe; N. ż szczęśliwą; n szczęśliwem; Ms. ż szczęśliwej; n szczęśliwym; ~ st. wyższy lp D. m szczęśliwszego; lm M. mos szczęśliwsi; szczęśliwszy; D. szczęśliwszych
Znaczenia:
1. »przynoszący szczęście, pomyślny, fortunny«: Krzyknęli [...] A niepodobniey by się to zatrzymac tym Assygnacyiom doszczęsliwszych czasow a teraz nasze uspokoic interessa. PasPam 185. Przyznac to kozdy musi uwazywszy z iak wielkim nie wczasem Swoim iako Pan Dobrotliwy około tego pracował że by był po trzech zerwanych Seymach ten przynaymniey Czwarty do Szczęsliwego przyprowadził affektu. PasPam 215v. Potey tedy tak szczęsliwey Victoryiey Parkanskiey y w Zięciu Strygonium, poszło Woysko nasze ku Granicy. PasPam 268. Zołnierze [litewscy] zas nieborzęnta usychali słuchaiąc koronnych Rellacyią im czyniących iako im Bog pobłogosławił tak szczęsliwem zwycięstwem iako padli na dobry byt y obfitość wszystkiego w Obozach tureckich. PasPam 276. Ten Rok co do Publicznych okazey był szczęsliwy. PasPam 277v.
Związki frazeologiczne: szczęśliwa droga »życzenie szczęśliwej podróży«: Mowią Piekarscy szczęsliwa droga kłaniay się tam od Nas krolowi Gustawowi. PasPam 63.
2. »taki, któremu się szczęści; mający szczęście«: Gustaw iako to był Woięnnik wielki y Szczęsliwy [...] y swoie od nich odebrał y Panstwo ich Prawie wszystko opanował. PasPam 53. Bodey się tacy wodzowie rodzili Szczęsliwa Matka ktora takich rodzi Synow. PasPam 107. Oyczyzna nasza Szczęsliwszego od Epaminondow y Scypionow Wodza [...] Alexandrow[i] rownaiące[go] się Tryumfatora Condigne nieodzałuie. PasPam 205. Nawet y ci co przeciwko tey Oyczyznie mowili uznali taką serć swoich Transfiguracyią ze się wszyscy z iego cieszyli Panowania, widząc że Pan Rozumny dobry, Woięnny, pracowity, y Szczęsliwy. PasPam 248. Poniewasz na Swiatowych ludzi tak chytre Swiat zastawia Sidełka, Toc bym rozumiał że nierowno szczęsliwszy są ci, ktorzy znim w zadną niewchodzą korrespondencyią. Szczęsliwsi ktorzy od iego oddaliwszy się konwersacyiey po Pustyniach konwentach y roznych poboznych zgromadzeniach w wolnym Sumnieniu Szczegulną tylko pasą się Bogomyslnoscią. PasPam 281v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Związki frazeologiczne: szczęśliwszy byt: Ludźie y umieráią y rodzą się płácząc. Choć máią obietnicę, tyśiąc kroć niźli tu, Po zmartwychwstániu ćiáłá, szczęśliwszego bytu. PotPocz 176.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Nie wielkie dziwy/ iż łotr szczęśliwy. RysProv 60.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
*SZCZĘŚLIWA
w funkcji predykatywnej
Formy:
Znaczenia:
»jest pomyślne«: Szczęśliwsza Pánu zgrzeszyć, niżeli vbogiemu dobrze vczynić, Páńskie błędy káżdy omawia, vbogiego cnotę rzadko kto widźi. FredPrzysł A4.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas