Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: lp M. specyjał; B. uż. nżyw. specyjał; ~ lm M. uż. nosob. specyjały; D. specyjałów; B. uż. nosob. specyjały; N. specyjałami

Etymologia: <z łac. specialis 'szczególny'>

Znaczenia:

1. »przedmiot rzadko spotykany, osobliwość«: Przywozi[ć] z kraiow to czego unas y wsrod Polski dostanie: Niemoda. Ale taki rarytas ktorego ieszcze dotąd y Niewidziała Polska to iest specyiał. PasPam 80v. Tam były te specyały zadnego wsobie niemaiące rarytetu ale z Samego tylko zrobione złota. PasPam 80v. Nasiało się tedy po wszystkiey Polszcze rzeczy Tureckich, Owych Hawtowanych rzeczy Slicznych koni pięknych Łubiow bogatych y inszych roznych Specyałow. PasPam 246.

2. »coś bardzo smacznego, przysmak«: To przystastwo widziało mi sie dnięm iednem że to w dobrym bycie [...] Bo mi y wozami [wozy] naładowano takiemi Specyałami iakich Nie w obozie ale przy domowych tylko wczasach zazywaią. PasPam 82v. Przegłodnieliśmy byli bardzo mięsa niezyiąc przez kilka miesięcy tylko ogrodnemi rzeczami a nay bardziey Cwikłą pieczoną z ktorey rozne specyały wymyslali. PasPam 113v.

◼ Przenośnie: ◼ Ray drugim damom specyiał tak drogi Na taki deffekt Raytarskie ostrogi. PasPam 178. ◼ Poszlismy tedy nazad wziąwszy Choragwi Moskiewskich sześć y samych dobrze prze rzedziwszy y inszym co usli na rozdawawszy specyałow. PasPam 105v.