W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 13.12.2008
LUŹNY przym.
Warianty fonetyczne: LUŹNY || *LÓŹNY
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1664
Formy: lp M. m luźny; C. ż luźnej; B. ż luźną; lm M. mos luźni; B. mos luźnych // lóźnych; N. luźnemi
Etymologia: <niem. lose>
Znaczenia:
»nie należący do rycerstwa, nie biorący udziału w regularnej walce«: Czeladzi Wszystkiey Luzney tak z Naszego iako z litewskiego Woyska kazano pod znakami stanoc do Szyku. PasPam 103. Posłano zaraz Ordynans do Muraszki że by wolęntarzow y Luzną czeladz wyprowadzili z zagory na oko Nieprzyiacielowi. PasPam 106. Leda Luzny Pachołek w Szubie y Zawoiu Tureckim na owych Gładkich Arabskich praezentuie się Skoczkach. PasPam 267.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: luźny chłop (sz. zm.): Karczma bywała, z której dawano fl. 1, teraz jej nie masz, piwo lozny chłop za nadgrodą szynkuje. OpisKról 32. Na insze lata, gdyby się chłop luźny albo poddany trafił, wolno będzie ichmościom jemu ten ogród dawszy, insze ogrody w polach jako to consuetudo obtinuit erigere. InwKal I 614-615.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
LUŹNY
w funkcji rzeczownika
Formy:
Znaczenia:
»pachołek«: Naszych luznych spotkalismy wiozących nąm Suplement rozny Gdzie kto swego zastał tam siadł y iadł zo wego wczoraiszego głodu. PasPam 61-61v. Przyłączono tedy Loznych do Wolęntarzow y uszykowano ich zagorą zdaleka od Woyska. PasPam 103. Przybyło tedy ozdoby małemu Woysku owemi Luznemi że kiedy na nich spoyrzał to się widziało takie drugie Woysko. PasPam 103. Luzni z Wolęntarzami tak odwaznie wpadaią na szyki ze ledwie Tatar tak natrze. PasPam 106v. Z dobrą kompanią poiechałęm do domu pocztu odstąpiwszy Luznych tylko pobrawszy. PasPam 123.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas