W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 04.04.2024
*PRZEMYWANIE rzecz. n
Słowniki:
SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy: lp D. przemywania; Ms. przemywaniu
Znaczenia:
1. »w medycynie: zwilżanie lub moczenie ran lub chorych części ciała, najczęściej czymś nasączonym leczniczym roztworem«: Spadkom wszelákim/ zwłasczá źimnym ná pierśi/ y w ktorekolwiek ine częśći ćiáłá/ iest vżyteczny/ w ługu párząc go długo/ dla przemywánia głowy. SyrZiel 168. Sádno koniowi ná grzbięćie goi/ wárzyć go w ćirpkim winie/ á tym często y ćiepło przemywáiąc: á po káżdym przemywániu iegoż prochem zásypowáć. SyrZiel 278. Wystrzelone podniebienie Srebrną do Smierci Szpontował Blachą bo inaczey kiedy mu ią do przemywania wyięto przemowic niemokł. PasPam 206. Tákże przytráfia się, że tasz chrząsteczká nábrzmieie, z kąd tesz łzy záwsze dobywáią się; ná te oboie defektá służą purgánse głowne, Báńki zá uszymá z pijawkámi, pryszcze, áperturá ná kárku, krwi upuszczenie, do przemywánia oczu warz Radices Tormentillae w Bábczáney wodzce, álbo uprász w Winie Rożą suchą, przecedźiwszy; przemywáy oczy. PromMed 34. Miednica do przemywania oka CzerwiakWywód XXXIV. Powiem ieszcze z Panem Lassone, że gdyby mimo opatrywania y przemywania, rany w złym się okazywały stanie, wtedy przepisałoby się na codzień, co dwie godziny, y to przez kilka dni wciąż, dwie lub trzy łyżki mocnego dekoktu z chinchiny. KurFSangOpis 117. Humor łzawy, oddzielony przez leyki gruczołka łzawego, od krwi żył pulsowych, która w tym gruczołku ginie, służy do dowilżania, przemywania, chędożenia powierzchownie części zewnętrzney obwodu oka, i wnętrzney powiek, tudziesz do utrzymania zawsze w giętkości te części, i przezroczystości błony rogowey. KurFSzymańSPrzep 124.
2. »płukanie, oczyszczanie z zabrudzenia w dużej ilości wody lub roztworu myjącego«: W tym razie rozmaite sita, ktore opisałem y zaleciłem w Traktacie o konserwacyi ziarna, y przemywania onegoż w czystey wodzie sposobami, iakich używaią w wielu mieyscach dla zachowania od zguby plamistych ziarn, mogą być zalecone za śrzodki cale skuteczne, iako nie mniey woda wapienna, ktorey używaią nasi Rolnicy, tudzież La forte saumure czyli tęgi rosoł, ktory iest we zwyczaiu w niektorych Prowincyach Francyi, naostatek arszenik rozpuszczony do przemywania ziarn, co niektorzy za osobliwszy mieć chcieli sekret; wszystkie te sposoby przygotowania nasiennego ziarna powinneby być pożyteczne, y w rzeczy samey takiemi są, lubo czasem nie zupełnie dostatecznemi według doświadczeniow od P. Tillet czynionych. DuhBrzPDzieło 464.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz obmywanie, odmywanie, omywanie, pomywanie, *umywanie, *wymywanie, *zmywanie.
Autorka: ER