Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»trudny do zniesienia, przerastający czyjeś siły, dokuczliwy«: Co wszytko ieśliby sie komu ćiężko y nieznośno widźiáło/ może rozumieć/ żeby to dáleko ćięższa byłá/ gdyby mu dźieći/ żonę/ w niewolą wźięto/ sámego zámordowano/ do czego przyśdź záwsze muśi zwyćiężonym. CezWargFranc 162. Cknienie záś iest początek niepewnego poruszenia mocy wyganiáiącey/ przez ktorą vśiełuie przez vstá wygnáć/ to co iest żołądkowi przykro/ ábo nieznośno. CiachPrzyp B4. Cięszki y Nieznosny Oyczyznie Paroxizm takich [...] uronic Woięnnikow, ktorzy iey Periculosissima incendia Hoynie swoią w kozdych okazyiach gasili krwią. PasPam 85. Wielką szkodę Stany Rzpty ponoszą przez nieznosną drogość tak Materey, Sukien iako y inszych rzeczy. PasPam 218.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Głupi możny (bogáty)/ niéznośny. KnAd 253. ● Ból káżdy mniéyszy/ zda się naniéznośniéyszy. KnAd 41.

NIEZNOŚNA
w funkcji predykatywnej

Formy:

Znaczenia:

»jest trudne do zniesienia«: [...] a co bolesnieisza i nieznosnieisza, ze non indicta causa, sromotnie karac iako słysze wprzedsięwzięciu ma, nacom nigdy i pomyslieniem niezarabiał [...]. VorLetSkarb 67. Lecz to nánieznośnieysza: że piekłu/ ofiáry Czynią z śiebie co świętey odstepuią Wiáry. ŁączZwier A3v. Bolesna y nieznosna człowiekowi/ gdy słuszne do iákich dobr práwo máiąc/ niemylney Krolewskiey obietnicy pewnym będąc/ y iuż iuż práwie máiętność w niechybną possessyą biorąc/ że się tam dlá iednego z marną iáką przekupką o wiązkę siáná zátargowawszy omieszkániá/ gdy do sprawy przywołano zpoźnił/ nie stánął/ wyzuty w káleki y chłopy iść musi. BujnDroga 157-158.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]