Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1607-1613

Formy: lp M. szatan; C. szatanu // szatanowi; N. szatanem; ~ lm M. uż. osob. szatani; N. szatanami

Znaczenia:

»zły duch«: Szatani w opętanych wrzeszczą, a najbardziej, kiedy u jednej kolumny z kościoła Salomonowego za kratę ich wsadzają, u której więc kolumny Zbawiciel nasz kazywał w kościele Salomonowym. SobJakPer 194. W námienionym ábowiem klasztorze wszytkie zakonniczki były przeciwne onemu reformowániu/ ábo popráwie obyczáiow klasztornych/ czego im wiele świeckich dopomogáło. Gdy tedy klasztor on według zakonu sporządzony był/ y płeć tá skrzętna pod posłuszeństwo głowy swe skłoniłá: przyszedł do klasztoru szátan ieden/ ktory naprzod kołátániem nocnym niezwyczáynym/ niktore z zakonniczek strászył. SpInZąbMłot 304. Y zrzucony iest Smok wielki/ wąż on Starodawny; ktorego zowią Dyabłem y Szatanem [...] y Anjołowie jego z nim są zrzuceni. BG Ap 12, 7. Tak to nie miło było przeklętemu szatanowi/ że iey[Kolumbie] częstokroć przerywał Pacioreczki/ y rozrzucał. OkolNiebo 46. Szatan y w Anioła światłości przemienić się może. GdacPrzyd 22. Kray vstawicznem płaczem y threnmi zapchany Szatanu, y Aniołom iego zgotowany. DamKuligKról 104. Prędzey do piekła Wskoczyć się odwáżę, Niż z szatánámi przystanę do cechu. DrużZbiór 424.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● (war.) Gdy sam szátan spráwić niemoże/ tám oszustá/ álbo bábę posle. SyrZiel 1079. Gdzie diabeł nie może/ tám Bábę pośle. RysProv B3v.