W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 15.09.2023
*ZWYCZAJNY przym.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy: lp M. ż zwyczajna; D. m zwyczajnego; N. m zwyczajnym; ż zwyczajną; lm Ms. zwyczajnych
Znaczenia:
1. »zwykły, ustalony, niezmieniony, stały«: Porwali się tedy iam tez wyszedł az niemasz tylko zwyczayna przed pokoięm warta. PasPam 143. Przyszedłszy do Gospody nikogo niemasz ani strzelby na kołkach [...] Tylko zwyczayna Porcyia moia Stoi na Stole z kuchni krolewskiey. PasPam 143. [...] zá nástąpieniem Káwáleryi Moskiewskiey rezolutnie stawáiącey, reiteradę uczynili do swoich Szykow Káwalerya záś Moskiewska awánsowáłá zwyczáynym orderem. EksprBat 1. Nazaiutrz po skończonych zwyczaynych obrządkach obłoczyn, gdy poszła do Przełożoney, ta iey dała czytać list następuiący. Monitor 160.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: aloes zwyczajny: Weźmi Aloesu zwyczáynego ćwierć łotá [...] uczyń bárdzo subtelny proszek, ktory wdmuchiwáy w oko z piorka. VadeMed 76.
2. »charakterystyczny«: Saturnus nie moze się rozszerzac srogoscią I Merkuryusz z Swoią zwyczayną chytroscią. PasPam 272.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: cebula zwyczajna: WEŚ [...] Cybule zwyczayney głowek dwánaście. CompMed 549. ▲ zwyczajny płat: [...] ktore [pieniądze] do dnia dzisieyszego zá 6/8/9 Miesięcy z zwycżáynym płátem po sześci abo 10. Złotych od Stá płácąc/ oddáć y zápłácić będę powinien. DobrPol II, 242. ▲ białogłowska zwyczajna choroba »miesiączka«: Ludziom podeszłego wieku w suchotach iedno iest zyłę, co grob otworzyć. Przeciwnym sposobem, ieżeli suchoty z zatamowanego cieczenia z nosa, lub z piersi hemoroidow, lub zatrzymania białogłowskiey zwyczayney choroby się wszczęły, y do ostatniego stopnia nieprzyszły z niemałym pożytkiem krew się puszcza. BeimJelMed 186-187.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ZWYCZAJNA
w funkcji predykatywnej
Formy:
Znaczenia:
»jest zwykłą rzeczą«: Iest to zwyczáyna v Kupcow iż kiedy zá gotowe pieniądze (co oni zowią zá Bargelt) kupuią/ to záwsze tániey towáru dostáią/ á iż nie záwsze gotowiźná będzie/ to ná czás ieden od drugiego bierze. GorAryt 153-154.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas