Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI (widywać; korpus), Kn (widywać), T (widywać), L (widywać; XVII-XVIII), SWil (widywać), SW (widywać, widować), SJP (widywać) notują
SStp nie notują

Formy: bezok. widywać; widować; ~ cz. ter. lp 1. os. widywam; widuję; 3. os. widywa; lm 1. os. widujemy; widujem; 3. os. widują; widywają; ~ cz. prze. lp m 1. os. widywałem; 3. os. widywał; widował; ż 2. os. widywałaś; 3. os. widywała; lm mos 1. os. widywaliśmy; 2. os. widywaliście; 3. os. widywali; ~ nieos. cz. prze. widywano; widowano

Znaczenia:

»oglądać od czasu do czasu«:

Rekcja: kogo, co || zd.

Moje makowadła do robienia pieniędzy, chwała Bogu, widywają ludzie cnotliwi, po Wiśle płynący do Gdańska. JazStadListyCz II 178. Marsilią ze wszystkim zyznem iey powiatem I to cokolwiek miedzy Rodanem bogatem I miedzy Warem lezy, Cesarz był darował Amonownie, bo ią ccił y barzo miłował Widywał ią więc często na dworze w gonitwach I wiedział iako sobie poczynała w bitwach. ArKochOrl 12v. Ten kto po swiecie iezdzi daleko od domu Widywa dziwne rzeczy [...]. ArKochOrl 63v. Widam/ widywam co. [...] Saepè video, videre foleo, subinde passim video. Visito [...] aliquoties habet hoc sensu. Kn 1243. Wojciech ten nadsługował przecię p. Jaroszowi Przesławskię[mu], ale tej rodziny w Chorążycach niechciał widowac zemu przeszkodą do sliachectwa beli, A on się sliachcicęm zwał. TrepNekLib 122. Dopowiedziano ojcu tej paniej, iż ten Szpiegowski (który Widzianoskim pod czas się zwał) bywał u paniej na każdą noc na rozmowy i widowano go dowodnie do niej chodząc. TrepNekLibDworz 395. Niedźwiedzica [...] się w wierzchu niebá záwsze daie widywać w pogodną noc. OvOtwWPrzem 81. Częstokroć też ná uweselenie Duchá swoiego widywáłá [siostra Osanna] Páná Jezusá/ iákoby teraz národzonego/ y w onym żłobie leżącego. OkolNiebo 95. Bo iáko częstokroć ná oko widuiemy/ że Diuites eguerunt, & efurierunt; ták tez vstáwnie tego doświadczámy iáko inquirentes Dominum non minuentur omni bono. StarKaz 373. O wilku piszą Náturálistowie/ iż kárku w szyiey nie może náchylić/ áni ná tę/ áni ná owę stronę/ iákoście to y sámi widywáli częstokroć [...]. StarKaz 621. Podle tegoż [krucyfiksu] leży ciáło B. Stánisłáwá Kokoszki Zakonniká/ w pismie ś. Bákałarzá/ do ktorego ten Krucifix gdy się przed nim modlił mawiał/ á Brácia Zakonni widywáli ogniste kołá nád głową iego. PruszczKlejn 46. W Pomorskiey ziemi od kilká czásow pokázuią się po lasách y po wsiách/ osobliwie w stodołach/ stráchy częste y rożne między inszemi widuią tameczni obywátele podczás woyska wielkie iakby były w ciągnieniu/ z Armatą/ y z Taborámi wielkiemi. MerkPol 153-154. Swieciły się od złota Chorągwie gorące Po ktorych hawtowane Tureckie Miesiące Pod złocistą Skofią stroynych ludzi grona Okryią: a zelazna szydzi znich Bellona Starych zas znak przy drzewcu wystrzępiane nitki Pod iakiemi widuiem y tu niedobitki. PotWoj 71. I byłby nie człek, by go nie żałował Tego człowieka, kto jeno widował. MakSRelBar II 190. Iest tam ryba tak straszna że Ięnom na Scianach koscielnych Malowanego widywał owego co mu płomięn zgęby wychodzi. PasPam 65. Wszak y to często widuiemy że nikczemny y Leniwy prędzey się czasem [obłowi]. PasPam 278. Słońca prawie nie widuję i nie wiem, co się na dworze dzieje [...]. SobJListy 195. Kiedym chorował na katar we Lwowie, po całym dniu nie widywałaś mię Wć, a jakem zszedł na dół do łóżka, toś Wć zaraz wołała, że "dla Boga, śmierdzi to łóżko!" SobJListy 308. Widywałem ia w cudzych kráiách rękawy áxámitne, báránkámi álbo Koziełkámi podszyte. MłodzKaz II, 348. Widywaliśmy Arianow, nigdy u nich tańcow nie widać było, nigdy słowa szpetnego nie słychać, a kiedy weselne gody odprawowano, Psalmy z sobą spiewali. MłodzKaz 460. [...] czesto widywano Na tym Obrazie Krople na twarz wystepuiące ktore ocierano rozumieiąc ze to z Wilgotnosci przychodzi, dla czego przybito go na insze mieysce, lec dosic na tym nie było [...]. KomonDziej 159. Kto w domu iak żołw siedzisz, aniś woianżował, Kurkow nie Turkow z okna w swym Domu widował [...] Tu czytay, PEREGRYNANT będziesz z Domatora. ChmielAteny II 2 nlb. Widywam co. oft sehen. voir souvent; avoir la coutume de voir. T III 2526.