W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 23.11.2023
*WPROWADZAĆ czas. ndk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1606
Formy: bezok. wprowadzać; ~ cz. ter. lp 1. os. wprowadzam; 2. os. wprowadzasz; 3. os. wprowadza; lm 1. os. wprowadzamy; 3. os. wprowadzają; ~ cz. prze. lp m 3. os. wprowadzał; wprowadzał; ż 3. os. wprowadzała; n 3. os. wprowadzało; lm mos 3. os. wprowadzali; ~ tr. rozk. lp 2. os. wprowadzaj; ~ im. wsp. wprowadzając; ~ nieos. cz. prze. wprowadzano
Znaczenia:
»przyprowadzać z zewnątrz, przywodzić ze sobą«: ...ci swoją radą tegoż Dmitra do tego przywiedli, że cerkwi począł greckie brać, a onych tam i nabożeństwo wprowadzać, z świata zgładzili, państwo utracili i niebezpieczeńswo na Rzpltą naszę przywiedli, które jakie jest, snadnie uważyć kożdy może. PrzestSposCz II 469. Tu per prosopopaeiam, to iest osoby zmyślenie, przydawa Poetá źiemi twarz vstá, ręce, czoł, y wprowádza onę mowiącą do Iowiszá, y nárzekáiącą. OvOtwWPrzem 70. Kto rozmyślania i święte myśli o Panu Bogu do serca bierze, JEZUSA do pokoju serca swego wprowadza. BolesEcho 133. Zátwardżenie wątroby świeże, łátwo uleczyć się może: zástárzáłe záś trudniey, y lubo się uleczy, iednákże wiele chorob wprowadza; to iest: álbo zgniłość humorow, álbo gorącyki, y zápalenie wnętrzne... CompMed 208. ...Rzym głowa Swiata, poki w Szyszaku, poty w Laurze, poki Woyska wyprowadzał na pole, poty Tryumfy wprowadzał wiekopomne. ChmielAteny1755 I 435.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: kogoś na coś wprowadzać »powierzać komuś jakieś stanowisko«: Ten kto cię na tę godność [...] wprowadzał Choc by nic nad to nie zgrzeszył niewiem, iako do Nieba trafi. PasPam 196-196v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
WPROWADZAJĄCY
im. przym. czyn.
Formy: lp M. ż wprowadzajaca; D. ż wprowadzajacej; lm M. nmos wprowadzające; D. wprowadzających; N. wprowadzającemi
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiW czym aczem patrzał na całość Rzpltej i wolności naszych, gdyż owe niektóre artykuły Henrykowskie na jakoweś cudzoziemskie i machiawelskie rady, absolutum dominium wprowadzające... SkryptWojCz II 269. Poseł hiszpański (który kilką dni wprzód wjeżdżał, ut moris, w gundułach z wielą szlachty w swoich gundułach spotykającemi i wprowadzającemi) publice wjeżdżał do Pałacu Św. Marka (gdzie książę weneckie rezyduje i gdzie się wszytkie iura et consensus Rzeczypospolitej Weneckiej odprawują) na audiencją. BillTDiar 151. Z Szańca Ś. Trójcy wiadomość przyszła, że ludzie jmp. Dymideckiego 18 dwanaście wozów żywiny do Kamieńca wprowadzającej zarwali i one sobie na miejsce przyprowadzili. SarPam 93. REassumuiąc Konstytucyą Anni 1690. ażeby Woyska Nasze y Rzpltey doskonałe mieć mogły ukontentowánie, do Hyberny naznaczoney; ná Kupcow Towary do Polski wprowadzaiących, y wyprowadzaiących, sto Tśięcy Złotych Moneta currenti, exceptis którzy w Polszcze sukna robią... KonstLub 105.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

WPROWADZANY
im. przym. bier.
Formy: lp M. m wprowadzany; lm M. mos wprowadzani; nmos wprowadzane
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiA jeśli też o jego chcesz wiedzieć urodzie, Wierz, że nie na cudniejszym w samym Carogrodzie Siada najwyższy wezer, kiedy na dywany Tysiącmi kawalkaty bywa wprowadzany. MorszZWierszeWir I 454. ...nie wspomniono i że stawiłem do przysięgi szlachtę, nie dołożono, lecz w dekrecie wyrażono tym sensem, że sami szlachta ani przeze mnie stawieni, ani w aktorat nie wchodzące, ale tanquam intrusores nemine ducente, nemine impugnante jak intruzi przez nikogo nie wprowadzani, gdy nikt nie stawiał oporu do juramentu się zabrali, przez co do dalszej weksy chciano zostawić drogę ac nullitatem tej arguere przysięgi i wykazać bezwartościowość tej przysięgi. MatDiar 801.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK