W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 17.06.2020
Etymologia: <
łac. bisaccium>
Znaczenia: zwykle z lm »podwójny wór wkładany na piersi i plecy człowieka lub przewieszany na grzbiecie zwierzęcia«: Biesaga Mantica LodDict 7/1.
Ubranie rozdarł na płocie, Trzewiki zostały w błocie. Biesagi mu świnie zjadły, Kiedy go, siedząc opadły. MinSow 305.
[...] zbiorą naprzod niemáłą summę z iáłmużny y włożywszy ią sobie w biesági przepowiádáią kazánie ludzoim. BotŁęczRel IV 141.
Mnichowi dawszy ieść/ trzebá mu y w biesági włożyć. RysProv IX, 3.
Zak chudziná nie ma nic chudy/ blády/ nági/ W Szkole niemász nic tylko łatáne biesági. DzwonRusz A4v.
Wziąłem torbę i biesagi, kobielą, choboty; Ująłem się żebraniny, dziadowskiej roboty. SejmPiek 51.
Biesági/ Mantica duplex, qualem Aesopus affingebat hominibus [...] Bisaccium asino impositum [...] id est geminus saccus. Kn 29.
Pańszczyzna twoja (do tercjana) msze i nieszpory, wykrzykaj często, choć głos niespory, Biesagi na grzbiecie I zimie, i lecie. RelBar II, 764.
Ojcom jezuitom jałmużny, którzy chodzili z biesagami. ŁugowPodr 277.
Mantica Biessagi, kapsa SłowPolŁac 84.
Wszytki kijacy głodni, którzy miasto walki Wytrząsali biesagi babom i kobiałki. PasPam 158.
[tytuł: Żebrakowi] Nosił cesarz purpurę, ja swoje biesagi; Teraz, jako się rodził, leży ze mną nagi. PotNagKuk I 443.
Był ten, co suknię przedał i ledwie nie nagi Szedł od faryny, wziąwszy na ramię biesagi. PotFraszBrück II 296.
Przyszedł [...] szlachcic, ledwie że nie nagi, Grzbiet mu, miasto koszule, odziały biesagi. PotFraszBrück II 520.
BISSAC (Sac double) [...] SAKWY biesagi wor dwoisty. DanKolaDyk I, 199.
Zemściey się mężu małżeńskiey sromoty Hetmańskiey oraz, twey y mey zniewagi, A nie każ żywić dłużey tey niecnoty, Zá bespieczeństwo, y takie odwagi, Do teyli przyszedł ieden chłystek do tey Smiałości nosząc nie dawno biesagi Ze się o Wielką, ważył Hetmanową Nie zbubisz li go: ia przypłącę głową. ChrośJóz1745 F5v.
Biesagi, plur. Duersack. un besace; bissac; fauconniére; gibeciére double. T III 46.
Biesági/ Mantica, cae. g. f. Ein Knapsack der hinten und vornen abhanget DasHünDict nlb..
◼
Przenośnie:
◼
[...] sławę którą po sobie wszędy zostawują, (sc. Elearzy) w biesagi swojej złości, na wieczne jej zagrzebie - nie do skarbu zazdrości pilniej zbierając, niż Żydzi mannę na puszczy (sc. Zoile). DembPrzew 45.
◼
Kto záś ubogi w rozum/ odárty w cnotę/ zápomniawszy siebie sámego/ pyta o drugich: A ty kto? rad zbiera grzechy cudze/ y kłádzie że w biesági przed sobnie/ swoie w tył porzuca. BirkNiedz 33.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
◆
Związki frazeologiczne:
◆
z biesagami chodzić:
Między nami Z biesagami Jedne chodzą GrochWiersze 339.
# Użycia metajęzykowe:
#
Singulari carent, nomina biesági, biodrá, bliźniętá bobowiny borowki cęgi. WojnaInst 50
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]