W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 30.08.2023
KRONIKA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: KROJNIKA
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy: lp M. kronika; D. krojniki; Ms. kronice; ~ lm M. krojniki; B. kroniki; Ms. kronikach
Etymologia: <łac. chronica>
Znaczenia:
»dzieło historyczne opisujące ważne wydarzenia dziejowe w porządku chronologiczne«: O inszych rzecżách wypisánych zániechywam/ zostáwuiąc ie/ ku pisániu Historikom (cżego nieopuszcżą) Krolewskim/ ktorzy będą mieli co pisác w swe Kroyniki. JudCerem B4. Kiedy Kroyniki swoiey dokońcżywáć będźie/ Rozumiem iż w niey káżdy wedłuk zasług śiędźie. OzimSzturm Biij [Bijv]. [...] Narod Polski/ miedzy inszemi Narodámi iest waleczny serdeczny/ trwáły/ śmiáły/ ktoremu sie zgołá iák widzimy [...] ták z Monárchow/ Krolow/ Xiążąt/ y Potentatow/ y Pánow/ żaden oprzeć nie może/ áni mocy iego przełomáć/ czego nászy dawni Czárowie y wszyscy Przodkowie dobrze doználi/ z dawnych lat y z dawnych czásow z nimi woiuiąc/ iáko nam dobrze w naszych rámotach Kroyniki śpiewáią. NowinyMosk A3. [...] godna rzecz pochwały táka dzielność/ godna Kroyniki/ pismá/ tákie serce mężne á nie thorzowáte ábo zaięce [...]. NowinyMosk B3v. W kronikach się tego niedoczytamy ze by od Polskiey szable [...] miały upadac Miryady. PasPam 118. Ale sobie dobrzes cie poradzili tak właśnie iako sobie trzeba Zeby to było wkronice. PasPam 186v. Kto chce prawdy, niechaj czyta kroniki, historyje, dekreta, pisma i tranzakcyje polskie dawnością czasów zaległe, a pewnie nie doczyta się nic podobnego do teraźniejszych ludzi i obyczajów, lubo czasy przeszłe w nieszczęśliwościach swoich z teraźniejszymi miarę niejaką mieć mogą. MałpaCzłow 192.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas