Data ostatniej modyfikacji: 23.08.2014
BDŁA rzecz. ż
Słowniki:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW notują
SJP nie notują
Formy: lp M. bdła; ~ lm M. bdły; D. bedł; bdłów; C. bdłam; B. bdły; N. bdłami // bedłami
Znaczenia:
1. »grzyb«: Iágody owy leśne świeże wilgotne. Nádewszytko nagorsze grzyby, rydze, bdły. PetrSInst B3. Prochu tego/ ktory y do kołaczkow czynienia przychodzi/ zowią go Aptekárze species Diacymini ćwierć łotá z przednie dobrym winem/ ábo z máłmázyą ciepło pić dobrze/ tym ktorzy się skázili grzybámi/ ábo bedłámi struli. SyrZiel 435. JElenia Bedłká/ ábo Gębká/ nie iest ziele ále Bdłá/ pełná wilgotności mleczney tákże się trzesie iáko Gálretá[!] iáka. SyrZiel 911. Rozeznánie dobrych bdłow. SyrZiel 1394 (marg.). Lekarstwo temu złemu. Mleko obficie pic. Też Tych rátunkow vżywáć [...] ktore bdłam y grzybom iádowitym służą. SyrZiel 1396. Grzyb/ grzybek/ bedłká/ bdłá/ etc. Fungus [...] Tuber. Kn 216. Stárzy/ głośno to wszemu świátu rozsławiáli/ Ze się tám przedtym ludzie/ z bedł dżdżownic/ radzáli. OvOtwWPrzem 272. Niesie ogród salaty, las - bdły, rzeka - raki, Są od zwierzyn, od ptastwa wszelkie przysmaki. PotNabKuk I 522. Bbdła[!], vid. Bedłka. T III 30.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: bdła jadowita (sz. zm.) »grzyb trujący«: Strutym Grzybámi ábo bdłámi iádowitymi/ korzenie Liliowe y z kwieciem iego pić dobrze. SyrZiel 578. Strutym iádowitymi bdłámi/ liście rozetrzeć/ á ze trzemi grány/ ábo ziárny/ sáletry dáć pić/ wywodzi ią. SyrZiel 690. Duszeniu y dawieniu z Bedł iádowitych/ iest lekárstwem/ z octem álbo iákimkolwiek sposobem pożywana [rzodkiew]. SyrZiel 1047.
2. »grzyb pasożytujący na drzewie, huba«: O Modrzewowym drzewie/ we Wtorey Części Zielniká/ o drzewách pisząc będzie się mowiło: Tu tylko o Gębce iego/ ktora dwoiáka iest/ sámicá y sámiec/ á tá iest bdłá ná Modrzewowym drzewie rosnąca [...] SyrZiel 637.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz bedłka, gębka.
Autorka: DA