W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2016
BIELEĆ SIĘ czas. ndk
Słowniki:
SXVI, SJP notują
SStp, Kn, T, L, SWil, SW nie notują
Formy: cz. ter. lp 3. os. bieleje się; lm 3. os. bieleją się; ~ cz. prze. lp ż 3. os. bialała się; n 3. os. bielało się; lm nmos 3. os. bielały się
Znaczenia:
1. »być białym, wyglądać, wydawać się białym, bielić się«: Miesiąc [...] Bił z niebá [...] Wiec po poświecié szátá się bieláłá/ A ná szyszaku Tygrys się błyszczáłá. TasKochGoff 162. W polu Pawła Morsztyna bieleją się kości Dobrego kawalera. MorszZWierszeWir I 473. Curiosum, wiedzieć, że przez morze i teraz znaczna droga bieleje się, którędy aniołowie nieśli domek N. Panny do Loretu [...]. ZawiszaPam 87.
2. »stawać się białym, bieleć«: Tym czásem wrzáło Lekárstwo/ y kipieiąc/ w kotle się bieláło. OvOtwWPrzem 265. Iusz się Niebo bielało, iusz Febus zyczliwy Wywieszszał na Horyzont Purpurowe grzywy WPie[r]wszey się Kawalkacie wali Zefir Gładki Spądzaiąc z Firmamentu bladych Gwiazd ostatki. PotWoj 76. Miedzy wyspámi Bárlowerskiemi, morze ma grunt biały, od ktorego się wody bárzo bieleią nákształt śniegu. AndPiekBoh 140. Po czwarte, gdy się dziąsłá bieleią [to znak, że dziecku wychodzą ząbki]. CompMed 450.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
BIELEJĄCY SIĘ
im. przym. czyn.
Formy: lp M. m bielejący się; B. ż bielejącą się; lm D. bielejących się
Znaczenia:
»biały, wydający się białym«: Y ták nie dźiw/ że owo poszło w codźienne przysłowie/ iż widząc siwiznę się ná kim bieleiącą/ pospolicie mowimy/ Wielkie szczęście człowieká tego/ że doczekał siwizny. WojszOr 289. BLANCHASTRE [...] BIAŁAWY, bieleiący się. DanKolaDyk I, 200. ALPES są GORY Włoskie, Państwo te od Niemieckiego Państwa iak Murem otaczaiące. Rzeczone od Sabińskiego słowa Alpom, co iedno znaczy, co u Łacinnikow Album, alias od bieleiących się śniegow ustawnie na nich leżących Imie swoie bierą: albo od Francuskiego Starożytnego ięzyka, w ktorym Alpes sonat wysokie gory. ChmielAteny1755 I 543.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: KS, PK