Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: MODRZEJOWY, MODRZEWOWY, *MODRZEWIOWY

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1613

Formy: lp M. m modrzewowy; ż modrzewowa // modrzewiowa // modrzejowa; D. ż modrzejowej // modrzewiowej // modrzewowej; n modrzewowego; B. n modrzewowe; N. ż modrzejową; Ms. n modrzewowym // modrzejowym

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiModrzéwowa żywicá/ Resina larigna, Matthiol. vulgò Terebinthina, sed falsò. v. Térpentyná. non multum tamen larigna terebinthinae cedit. Resina è larice, Plin. [...] Kn 423. Modrzéwowy/ Larignus, Virtu. Kn 423. Sposoby leczenia Purgáns. Weźmi Koperwásu zwyczáynego grán pięć, wody czystey pułtory kwáterki, przeważ troche, iák się ustoi, zley z wierzchu czystą wodę, od spodu nie mieszáiąc: w tey wodzie námocz senesu obránego z szypułek trzy ćwierći łotá, Agaryku to iest Modrzewiowey gębki puł łotá, wierzchołkow Centuryey sczyptę, námocz przez noc, nazáiutrz przywarz y przecedź, wyćisniy dobrze, w tey polewce rospuść Mánny Kálábryny łotow trzy álbo cztery, znowu przecedź, przyday troche Dryákwi ieżeli mász dobrą, inaczey day pokoy, day wypić ćiepło wolnego dniá od pároxyzmu. PromMed 4. Rodzi się pod tym drzewem Agaricum to iest modrzewowa gębka, na wiele defektow pomagaiąca. ChmielAteny III 328.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ modrzewiowa gębka: Modrzewiowa gębka, Agarius. PromMed 277.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ modrzewiowa gębka (sz. zm.) »grzyb pasożytujący na modrzewiu, modrzewiowa huba; Agaricum«: Modrzewowa Gębka. Roz: I. Agaricus Dannenschwam. SyrZiel 637. Lekárstwo z Modrzewowey Gębk[i] iest bárzo bespieczne/ tylko gorzkością swą żołądkowi nieco przykre y przeciwne/ przeto potrzebá go w winie dáwáć/ z Cynámonem/ z Gwoździkámi/ z Jmbierem, y Spikánárdu. SyrZiel 638. Plinius y niektorzy z stárych lekárzow piszą/ że nie tylko ná drzewie Modrzewowym Agáryk/ to iest/ Modrzewowa Gębka roście, ále ná wielu inych rozmáitych drzewách iako ná brzozie/ ná dębie/ buku/ iedli/ ná sosnie/ ná wierzbie/ y inych rozmáitych drzewách. SyrZiel 640. Agáryk/ vide Modrzéwowa gębká. Kn 4. Modrzéwowa gębká/ Agáryk/ Goryczká biała. Agaricum [...]. Fungus larignus et aliarum arborum [...]. Kn 423. W tey wodzie namocz senesu obranego z szypułek trzy ćwierci łota, Agaryku to iest Modrzewiowey gębki puł łota. PromMed 4. [...] w tey wodzie námocz senesu obránego z szypułek trzy ćwierci łotá, Agáryku to iest Modrzewiowey gębki puł łotá, wierzchołkow Centuriey sczyptę, námocz przez noc, nazáiutrz przywarz y przecedź, wycisniy dobrze, w tey polewce rospuść Manny Kálábryny łotow trzy álbo cztery [...]. PromMed 4. Weźmi wierzchołkow Centuryey, Rzerzuchy ogrodney biało kwitnącey, Ruty, Piretrum, Piołynu, kázdego suchego po dwie szczypty, Gentiány, Cytwaru, Dzięglowego korzenia, káżdego po puł łotá, Cynámonu białego ćwierć łotá, Miry pułtory ćwierci łotá, senesu obránego, Rhabarbarum, Gębki Modrzewiowey, to iest Agáryku, po pułtorá łotá [...]. PromMed 5. Item weźmi nasienia krokosowego garść, przetłucz, przyday Modrzewiowey gębki łot, Ománowego korzenia łot, Lukrecyey łot, uwarz to wszystko w mleku przecedziwszy, daway pić często potrosze. PromMed 54. Weźmi [...] korzenia Piwoniowego, Gáłgánu, Cynámonu, gałki Muszkátowey, Kárdamonu, Kubebow, Imbieru białego, Cytwaru, káżdego po ćwierci łotá, Senesu obránego, Rhabarbarum, oboyga po trzy łoty, Modrzewiowey gębki łot, Salis Tartari trzy ćwierci łotá, wszytko przetłukszy y pokraiawszy włoż do worká [...]. PromMed 59. Weś [...] Aloesu Succotrinum názwánego, Modrzewiowey gębki Agaricus zwáney. CompMed 667-668.