Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1670

Formy: cz. ter. lp 3. os. dobywa; ~ cz. prze. lm mos 3. os. dobywali; ~ im. wsp. dobywając

Znaczenia:

1. »wydobywać«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ miecza dobywać: Iuz Mars krwawego miecza swego Niedobywa. PasPam 272. ▲ szable dobywać: Potym odesłał [...] obiecuiąc to nadgrodzić na inszą usługę ale nie natę Woynę gdzie Brat na Brata Szable dobywa. PasPam 192. Turcy [...] wszystko Podole y Ukrainę zawoiowali Szable nie dobywaiąc. PasPam 235v. Przeszedł Wezer przez wszystko Panstwo cale nie dobywaiąc szable bo niemiał na kogo. PasPam 267v.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ broń na kogo dobywać »atakować kogo zbrojnie«: Broni na nich [żołnierzy Osmana] Polakom dobywac nie trzeba Pomrą iako Iaskołki, iako Muchy posną Tylko ze zas drugi raz nie ozyą z Wiosną. PotWoj 27.

2. »oblega, szturmować«: Hetman Moskiewski poszedł ku nam ze wszystką potęgą, ktorey miał 40 Tysięcy zostawiwszy pod Lachowicami Ludzi cos niewiele że by obozu pilnowali y Fortece przecię ktorey iuz tak długo dobywali że by nie przestawali attakować że by iey nie dali respirium. PasPam 92-92v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ dobywać basu »mówić, odpowiadać, odzywać się hardo, zuchwale«: Chlubny sam chwali siebie; tchórz dobywa basu, Mężny mało i skromnie: dość szable u pasu. PotMorKuk III 91.