W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2021
ASYGNACJA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: ASYGNACJA, ASSYGNACJA
Słowniki:
T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1650
Formy: lp M. asygnacja // assygnacja; D. assygnacji; C. asygnacjej; B. asygnacją // assygnacją; asygnację; N. asygnacją; Ms. asygnacji; ~ lm M. asygnacje // assygnacje; D. asygnacyj // assygnacyj; assygnacjej; C. asygnacjom; B. asygnacje // assygnacje; N. asygnacjami // assygnacjami; Ms. assygnacjach
Etymologia: <łac. assignatio>
Znaczenia:
prawn. »dokument zlecenia pobrania, objęcia, zajęcia lub wydania komu czego«: Odebrawszy od Je[g]o m[ości] Pana Woiewody Pomorskiego podłuk assignacyi Je[g]o k. m. Dwadziescia tysięcy złotych, wyiechałem z Warszawy. VorLetSkarb 203. W skarbie nie pieniądze, ale asygnacyje odbierają [żołnierze], z któremi od poborcy do poborce włóczą się, a poborcy [...] zapłatę zwłaczają, często ich despektują, że się im żołnierz opłacać musi, żeby podniósł pieniądz. AktaKrak II/2 430. Asygnacye nieznośne na dobra szlacheckie rozdaje Duglas, generał szwedzki. WierzbKon 96. Assignatie na chleby aby tylko raz do roku przez PP. Hetm. [...] wydawane były. MarkZap 59. Miedzy samemi zołnierzami, abo też zołnierzow Dzierżawcami wielkie zwady, kiedy się chorągwie w ciągnieniu zeydą, abo dwiema na iednęż Włość assygnacyą dadzą. FredKon 87. Wydaie na Archidiecezyą Assygnacie. Trze[ba] tedy na tę Duplę y tryplę spodziewac si[ę] Assygnacy od Im Pa krakowskiego. RadziejKor 64. Maią [żołnierze] Asygnacyą na odebranie hyberny. ChrośListy II. Wojska cudzoziemskiego autoramentu pochodzące i za asygnacyjami jm. pana marszałka lokowane w dobrach ziemskich [...] lamusy, spichlerze, piwnice odbijają, konie i woły zabierają. InsWołRzecz 22. Pisałem do Im Pana Kasztelana Nowogrodzkiego prosząc o assygnacyą na drzewo do Puszczy Lipiczanskiey. SapANot 281. Żeby podatki [...] nie były oddawane do rąk Podskarbiego, ale zwyczaiem Korony przez Poborcow na Seymikach postanowionych aby były wybierane, a dopiero z deklaracyi Seymowych za Assygnayami wydawane. OtwFDzieje 45. Pisałem do IPana Paca kasztelanica Połockiego Siestrzana mego y posłałem assygnacyą do Zyda Szachny, kupca Słonimskiego na dwie pary Sukien. SapADiar 41. Był u mnie ImX Kołączynski starszy SI Misij Mereckiey uskarzaiąc iż darowanych na koscioł Sześć Tysięcy Cegieł nie oddaią ze Dworu bez assignacij moiey. SapADiar 136. Hetmani na S. Marcin assygnacye Stanowisk woysku powinni rozdawać w Królewszczyznach. ŁubHist 211.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: asygnacje skarbowe: A o dawne retenta kto się da in poena peculatus wzdać, tedy poborca z tym co asygnacyją skarbową będzie miał, do dóbr retentora jechać i te dobra zajechane jemu w posesyją oddać ma. AktaKrak II/2 612. ▲ asygnacje oschłe (sz. zm.): Co się tknie oschłych assygnacyi woyska zaciągu cudzoziemskiego, y niektorym chorągwiom Polskim, w ktorych to assygnacyach oschłych, nie iest im satisfactum, postanawiamy, iż Woiewodztwa y Ziemie, ktore tych assygnacyi nie wypłaciły po Seymikach Relationem […] wypłacą. VolLeg V 62. [Uchwalamy:] Asygnacye oschłe aby były wypłacone z retent podatków wszelkich sub militari executione. LaudaWisz22 _1710, 477. ▲ asygnacje żołnierskie: Ponieważ miasto J. Kr. Mci Halicz, Trembowla i Śniatyń, miasta pograniczne, bardzo są przez nieprzyaciela koronnego i assygnacye żołnierskie [...] spustoszone, aby libertacyą na lata pewne od podatków Rzptey i stanów ich i assygnacyey żołnierskich mieć mogli [...] posłowie upraszać będą. LaudaHal24 1667 250. ▲ asygnacje hybernowe: Owemu wojsku w Ukrainie stojącemu wydał ordynanse hetman, żeby pod Lwów do niego przychodzili dla odbierania asygnacyi hybernowych. OtwFDziejeCzech 240. ▲ asygnacje marszałka: Wypłacanie zaś z podatku [...] pieniędzy za assygnacyami IMci p. marszałka koła naszego IMciom pp. assygnataryuszom ducta proportione importancyi uspakajać mają IMcie pp. exaktorowie. LaudaWisz22 _1714, 593. ▲ asygnacje sejmikowe: [...] sumę 3.530 zł. wybrał i na potrzeby powiatu tego [halickiego] za asygnacyami sejmikowymi wydał [...]. LaudaHal24 1650 84.
# Użycia metajęzykowe: # Substantiva nomina [...] Assesor, Assygnacya. WojnaInst 157-158
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: WM, MK-G