▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ polska szabla »wojsko polskie; oręż polski«: Tamtę Prowincyią nie szpada Niemiecka ale Polska zawoiowała Szabla. PasPam 71v. Owi tedy co niechcieli szable Polskiey czekać na Lądzie a uderzyli się w Donay iedni tonęli drudzy napływawszy się wracali nazad do Lądu. PasPam 265v. ▲ architekt polski: DOwiodłem w Náuce 22. Zábáwy I Części I. Architektá Polskiego, że Bieg nieustánny iest niepodobny bez likworu tákiego, ktoryby nie większey siły nád dwá rázy potrzebował [...] nád siłę [...]. SolArchB 341. [Spis książek] Geometria i Architekt Polski. 56. ▲ autorament polski (sz. zm.): Nieuchodzą skrupułu Officyerowie Cudzoziemskiego Autoramentu co y Polskiego. JabłSkrup 95. [...] Posłowie ná Seym Pacificationis od Woyska Koronnego ná Kole Generalnym we Lwowie [...] obrani Z Authoramentu Polskiego. GazPol 1735 61 2 nlb. ▲ balsam polski: Bázylia ziéle/ Bázyliká/ waziłék/ bálsam polski. Ocimum, vel Ocymum [...]. Kn 18. Balsam Polski ziele, (ocimum). Basilien-Kraut. basilic une plante. T III 20.. ▲ polski [bankiet]: Weźmy Cudzoziemski bánkiet, weźmy Polski [bankiet], prawda że Cudzoziemcy więcey cukrow i konfitor poiedzą, niż my, ále gdyby ráchowáć przyszło, coby u niech kosztowáły mięsa, zwierzyny, i gdyby ták opłácáli zapráwy i wina, iako my ich płaciemy, pewnie by na to więcey wyszło, niż tám ná cukry. MłodzKaz II, 348. ▲ polska Bellona: Polską naszę Bellonę na Theatrum Swiata Sarmackiego prowadzę. PotWoj 6. ▲ Biblia polska (sz. zm.): A czemuż to D. Lutherus w Niemieckiey Biblijey śmiał te położyć słowá: [...] Máją kosztowne trzewiki ná nogách swoich. A w stárey Biblijey Polskiey te się słowá naydują: Trzewiczkámi skrzypájąc. GdacPrzyd 17. Co się tknie nowey Biblijey Polskiey we Gdańsku y Amsterdámie wydrukowáney/ w tej się zgołacz nie wspomináją trzewiki; jákoć y in Bibliis Tremellii o tym głucho. GdacPrzyd 18. A gdy jeszcze dáley Prorok S. onym Dármopyszkom Syońskim grozi [...] Dnia onego (są słowá w starey Biblijey Polskiey) y w Biblijey Wuykowey/ Odeymie Pan ochędostwa trzewikow: Tedy zásię Tremmellius, Piscator, y nowa Biblija Polska żadney wzmianki nie czynią. GdacPrzyd 20. Opráwiam (wiążę) polską Biblią. ErnHand 193. ▲ boty polskie, buty polskie: Buty dwa Polskie na wýsokim napiętku. ArchRadziw 1638 79, 1. Suknie choc naypięknieysze Kazano robic krotko, y boty choc Polskie to zdługiemi Cholewami. PasPam 79-79v. Tam [w muzeum w Amsterdamie] boty czarne Polskie, kłubok, aliàs kaptur Bazyliański y kobza Kozácka wystawione ad spectaculum. ChmielAteny II 249. ▲ charcica królikowata polska: Kośka Charcica Królikowata Polska odziana. ArchRadziw 1638 380, 2. ▲ polski język: Te księgi, na Moskwie za kapelana służące, na Polski język przełożyłem. BotŁęczRel 3. Niepoprawne zródło . ▲ królestwo Polskie: To królestwo polskie jest równe i sposobne do agrykultury. AquaPrax 430. Za Panowania naszego mimo wolną Elekcyią na królestwo Polskie nikogo quoquo modo wsadzac nie dopusciemy. y owszem przeciwko temu ktory by tego attentowac wazył się Contra Hostem Patriae procedemus. PasPam 213v-214. Pierwsza albowiem była i najpotężniejsza wszystkich panów Kondeusza Francuza na Królestwo Polskie promocyja, którą najbardziej Prażmowski, arcybiskup gnieźnieński, z inszymi swymi asseklami trzymał. JemPam 380-381.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ tytułować się imieniem narodu polskiego »nazywać się Polakiem«: Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski [...] za ktorą niecnotę niegodni się ci Inwentowie Tytułować Imięniem Narodu Polskiego y znaczny Bogu muszą oddawać Rachunek. PasPam 187.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ anioł polski: Błogosławiony Stanisław Kostka Kasztelana Zakroczymskiego Syn, życiem y śmiercią, ba y po śmierci strażą nad nami Anioł Polski. DanOstSwada II, 82. ▲ budynek polski (sz. zm.): Y sien, y stołowa izbá, záwsze w budynku Polskim być musi. NaukaBud 13. DZIEWIĄTY Punct álbo Regułá compartitionis. Niech będzie o stołowey izbie. ktora Polskiego budynku iest część przednieysza. NaukaBud 14. ▲ korona polska: Rok 1668. Niczym zaprawdę ten rok nie stał się dziwniejszy tylko […] Jan Kazimierza króla polskiego, korony polskiej abdykowaniem, dla czegoż też go i ludzie pospolici „Abdykaczem” zwali. JemPam 376. ▲ po polsku chodzić: Nie kożdyć to, co po Polsku chodzi, Polskie ma serce. MłodzKaz I, 352. ▲ rumak polski: Dosyć ozdobny [przyjazd wojewody do Łańcuta], Ludzi zacnych, y Rycerstwá poczet nie máły, Koni Powodnych Tureckich, Báchmátow Szmáilskich, Rumakow Polskich Sześćdziesiąt. CzerDwór Cv. ▲ łan polski: Czwarty łan Polski ma w zdłuż Pol: 3. á stay 36. á łokci 3024. w szerz – łokci 120. Pole według statutu w łánie Polskim liczyc powinno w zdłuż stay 12. z ktorych każde staie w zdłuż liczy łokci 84. Záczym iedno że trzech pol łanu liczy w zdłuż łokci 1008. w szerz łokci 120. BystrzInfRóżn Z2. ▲ łan polski : Piąty łan Polski z ktorego kmiecie powinni odrabiać Panom swoim dzień ieden w tydzień, według statutu. Táki łan ma bydź podzielony ná trzy pola. W każdym polu w zdłuż na bydź stai 4. A każde staie w zdłuż ma mieć stop 150. W szerz zaś każde pole ma mieć zagonow 24. A każdy zagon stop 6. BystrzInfRóżn Z2. ▲ mila polska: Milá Polska ieżeli ma cztery Włoskie, liczy Stay 32. Ponieważ milá Włoska liczy stay 8. á cztery rázy 8. czyni 32. SolGeom II 145. Pod Alle Tre Fontanne, miejsce cudowne i bardzo piękne, mila polska za miastem. ZawiszaPam 91. Mil zwyczaynych Polskich ieden gradus zábieraiących – 15. Czyni Niemieckich – 15. Węgierskich – 12. Szwedzkich y Duńskich – 12. Norweskich – 10. Swaycarskich y Bawarskich – 13. Francuskich – 20. Włoskich – 60. Hiszpańskich y Portugalskich – 18. Moskiewskich Wierstow – 90. BystrzInfRóżn Z2v. Mile Polskie nie po wszystkich Prowincyach są iednakowe. Atoli do troiakiego wymiaru redukować się mogą. Jedne są ktore liczą w sobie mil Włoskich 4. to iest krokow Geometrzycznych 4000. á stay 32. Drugie ktore liczą mil Włoskich poł pięty: to iest krokow 4500. á stay 36. Trzecie ktore liczą mil Włoskich pięć to iest krokow 5000. á stay 40. Atoli pospolitsze są pierwsze. BystrzInfRóżn Z2-Z2v.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● (war.) Polski most/ Niemiecki post/ Włoskie nabożeństwo/ wszystko to błazeństwo. RysProv XIII, 1.