W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 20.01.2023
MASZKARA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: MASZKARA, MASKARA
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy: lp M. maskara; W. maszkaro; ~ lm M. maszkary; B. maszkary
Znaczenia:
1. »maska, przebranie«: Ostatki zapustne odprawiliśmy: pierwszego dnia u księcia kardynała; drugiego byłem na balu, który prywatnie sprawował dla dobréj kompanii jp. Towiański podczaszy koronny u pani Ankiewiczowéj w mieście; były tam naszéj kompanii maszkary, w których i moje córki były. ZawiszaPam 113.
Przenośnie: [...] A by sie penitius pátrzyc miało nie nalázłaby sie ani tá gorąca do oyczyzny miłość: áni to przyłęczne zdobywanie sławy: áni to fárbowáne dostoienstwa pánskiego szánowanie: ani ten mászkárą iákąś nákryty ku dobru pospolitemu affekt. BielDiar Ciijv [Diijv]. ◼ Z cnót animusze własne odzieramy, A w maszkary je niecnót ubieramy. TwarSRytTur 161.
2. »poczwara, brzydki człowiek«: Y niewstyd ćię Maszkaro iść tą nieszczerośćią Z BOgiem/ z ludźmi/ z Krewnemi? Leżysz bez potrzeby Boday więcey nie wstałá. OpalKSat1650 17. Widźiałem, iáko tá árcy niewstydliwa Máskárá, bezecna Fortuná śiedząc u stołu z nayprzednieyszymi Monárchámi świátá, zázywáłá w dostátkách ućieszney krotochwile, náśmiewáiąc się z onego zgromádzonego ludu stoiącego przed bramámi przezroczystego Páłácu. AndPiekBoh 159.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: W mászkárzé chodzi. KnAd 481.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: ER