ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2010
NIEWYSŁOWIONY przym.
Słowniki:
notują
Formy: lp M. m niewysłowiony; ż niewysłowiona; D. m niewysłowionego; B. m nżyw niewysłowiony; ż niewysłowioną; N. ż niewysłowioną; Ms. m niewysłowionym; W. ż niewysłowiona; lm M. nmos niewysłowione
Znaczenia:
»nie do wypowiedzenia, niesłychany [okropny], niewypowiedziany,«: Jako sobie poczynał mąż niewysłowiony, Nie może tego pióro me spisać przystojnie GrochWiersze 135. Przeszedł Pan, przeszli za nim smętni zwolennicy w niewysłowionym smętku i w srogiej tesknicy. RożAPam 5. Porwie okrutny tyran naprzód prawą rękę: przyłożywszy tępy góźdź, raz po raz uderzy – przechodzi, a co dalej, to się rana szerzy; rwie się ciało za goździem, żyły jako strony padają się, ból ciężki, ból niewysłowiony. RożAPam 73. O wagá Pánieńskiego słowá niewysłowioná? BirkOboz 11. Niéwysłowiony/ niéwypowiédziany/ niéwymowny. Inenarrabilis: ineffabilis: enarratu difficilis [...] Immemorabile spatium. [...] Indictus & innominabilis Deus, [...] interpretatu difficilis. Inexplicabilis, [...] Inexplicabile dictu est. Nec relatu effabilis, nec [...]. Infandus, à non fando, quem fari non est. Nonio. qui affert Varronem dicentem: Nemo aegrotus somniat tam infandum, quod non aliquis dicat Philosophus, i. Inenarrabile, absurdum. [...] De hoc quicquid dixero, minus erit, [...] Vincitur sermo rei magnitudine & minus est omne quod dicimus, [...]. Kn 542. Jáłmużny y Ofiáry [...] obfity pożytek y niewysłowione dobro onym [zmarłym] przynoszą; álbowiem nie dármo są te rzeczy postánowione. KalCuda 66. Niewysłowiony/ Inenarrabilis, ineffabilis, inexplicabilis SzyrDict 222. Ulisses [...] lubo się ná Małżonkę gniewał/ miłością iednak przeciw oney niewysłowioną pałał. WojszOr 274. [...] niewysłowione odwagi i krwawe zasługi AktaKrak III 7. Spadł wysoki Madyan, kiedy garscią ludzi Gedeon go oswieci; y zesnu obudzi A on Młocek wczorayszy: Cud nie wysłowiony Z dostoynych zgłow zdeymował Monarchom Korony Padł Holofern Iudicie; Sifara Iaheli Bohatyr mdłey niewiescie, y szabla Kądzieli: PotWoj 1. Niewysłowiona Boska Prowidencya wiedząc że vetustas non opera solum, sed ipsam exedit naturam, podała nam drogą do ziemskiej nieśmiertelności, że non toti morimur PotWoj III. Dáley szerzyć y rozwodzić z piorem poniecham, ábym ták w milczeniu, dostáteczniey wysłowić zdołał Domu Twego Iáśnie Wielmożny M. Dobrodzieiu niewysłowionego godności, [...]. HaurEk IV nnr. [...] dziękuię Wm. M. Páństwu zá tę niewysłowioną nigdy, do pocztu krwie swoiey ádopcyą, i zá dobroczynną á nigdy niezałużoną łáskę PisMów II 216. [...]/ Bezbożność Ludzi niewysłowiona;/ nie bądź bezbożny;/ bezbożnie mówić. ErnHand 400. [...]/ Obrzydłość (brzydliwość) niewysłowiona;/ brzydliwa Nienawiść; [...]. ErnHand 403. To płokanie niewysłowiony skutek w rożnych (że tak rzekę) francowatych gardłach czyni. BeimJelMed 322. Niewysłowiony. unausprechlich. inéfable, indicible, inénarrable. T III 1053. O niewysłowiona litości! O unauff prechliches erbarmen DobrGram 377.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: MM