Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: BEZDROŻNY, *BEZDROZNY

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1625

Formy: lp M. m bezdrożny; D. n bezdroznego; N. m bezdrożnym; lm D. bezdrożnych; B. nmos bezdrożne; N. bezdrożnemi; Ms. bezdrożnych

Znaczenia:

1. »niemający drogi, trudny do przebycia«: Bézdrożny. Inuius [...] Auius[...] Auia [...]. Kn 21. Siełá ludzi iey chciáło/ ále pogardzáłá Chcącymi/ nie cierpliwa/ mężá nie znáiąca/ Ráczey gáie bezdrożne przewiedzáć woląca. OvOtwWPrzem 28. Ona [...] rączymi nogámi Wziąwszy się/ przez bezdrożne mieysca uciekáłá. OvOtwWPrzem 41. Po gwiazdách niebá wysokiego Stąpáiąc [konie]/ przez bezdrożne mieyscá/ porywáią Wozem. OvOtwWPrzem 62. Tych/ ktorzy myślistwá iemu pomagáli/ Y po bezdrożnych knieiách wspoł się z nim błąkáli; Hiántyiski młodzieniec/ tymi potkał słowy. OvOtwWPrzem 108. Záraz dobiegáłá y stáien bezdrożnych/ Gdzie [...] wybiłá drzwi/ y siostrę porwáłá rodzoną. OvOtwWPrzem 244. Ta w grubym rodzie iedyna zábawa, W puszczách bezdrożnych z zwierzem toczyć woynę. DrużZbiór 211. Ten [Telemak] zá bezdrożnym morza idzie szlakiem. DrużZbiór 238. Tyś zábłąkána w skałach bezdrożnych [Śmierć do Pustelnicy]. DrużZbiór 428. Bezdrożny. unwegsam, weglos. qui est sans chemin; inpracticable, dangereux, rompu comme le chemin. T III 36. Bezdrożny/ Abatos, Avius [...] Invius [...] Unwegsam/ ungebahnet/ ungehend/ ungeng/ ungewandert. DasHünDict Oo iiij. Bezdrożny unwegsam. DobrGram 313.

2.przen. »występny, nieuczciwy, niezgodny z prawem«: Kto bez wstydu sam się swemi bezdrożnemi sposoby wdziera [na urzędy]/ nie dla czego inszego to czyni/ iedno żeby swoiey dumie/ y swemu łákomstwu wygodził. StarPopr 147. Tym serce wychełznane Łechce Ze mu nic bezdroznego o co się pokusi sama nawet Natura, posłuszna byc musi. PotWoj 14.