W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 05.11.2019
HARAMZA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: HARAMZA, *CHARAMZA, *HARAMŻA
Słowniki:
L (haramza, harandzia; XVII), SWil (haramza, harandzia), SW (haramza, haramdzia, harandzia) notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1670
Formy: lp M. haramza; D. haramzy // charamzy; B. haramzę; N. haramzą; ~ lm M. haramże
Etymologia: <tur. haramzāde '1. urodzony z nieprawego łoża; 2. drab, zbój'>
Znaczenia:
ekspr. »tłum, gawiedź, tłuszcza«: Vsarze naPrzodzie Pancerni we Trzech szykach byli na odwodzie Tam Rusinowski zPułki Lisowskiemi; tamze Zaporowskie zswych szancow patrzyły Haramże. PotWoj 78. Sam iako zrazu w mili od Osmana stanie [Nuradyn] Natym mieyscu z wybiorkiem haramzy zostanie Iednym tylko Panszczyznę odbywaiąc Hałła Bo się orda w potrzeby zadne nic nie mieszała. PotWoj 89. A Turcy swoy nadołek, wziąwszy w zeby długi Rzadko ktory w zawoiu, rozpuscili Fugi Konne szyki mijają y prosto pod działa Do Obozu, haramza ona uciekała. PotWoj 94. Ale nam tu Saydaczny uszedł, w rękoiesci Abowiem Hetmanskiego nie słuchaiączdania Swą Haramzę Kozacką naypierwey przegania przez Dniestr. PotWoj 207-208. Z Tataryć ty to idziesz na wytrwaną, którzy od leśnych bestyj się nie rożnią. Zdrowie i krew swą nieoszacowaną równo kładziesz z tą haramzą bezbożnią. PotMuzaKarp 37. Uciekł [Rakoczy] z Polskiej, straciwszy w niej wojsko niemężne; Okupić się i musi zapłacić posiężne. Ani pieniędzy, ani ludzi mając tyle, Wraz początek i koniec czyni krotofile. Ani mu tak haramzy, jako luto wołów: Złych był sobie do rady przybrał apostołów. PotMorKuk III 313. Jakosz odmienne relacye twoie Od tey charamzy y moiey druzyny. ChrośJóz1745 S4.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WM