W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2019
BLUŹNIERSKI przym.
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. m bluźnierski; ż bluźnierska; D. ż bluźnierskiej; B. m nżyw bluźnierski; ż bluźnierską; n bluźnierskie; N. m bluźnierskim; ż bluźnierską; n bluźnierskim; lm M. nmos bluźnierskie; D. bluźnierskich; B. nmos bluźnierskie; N. bluźnierskiemi; bluźnierskimi
Znaczenia:
»znieważający Boga, obrażający religię; heretycki«: A waszej wszystkiej grunt teologii, Jedna bluźnierska książka konfesyi; I tej, jako wiem, co rok odmieniacie, Wodzowie ślepych, których w piekło tkacie. GrochWiersze 321. Tedy náprawili męże/ ktorzy powiedzieli: Mysmy go [o Szczepanie] słyszeli mowiącego słowá bluźnierskie/ przeciwko Mojzeszowi y przeciwko Bogu. BG Dz 6, 11. Bluźnierski/ [...] Blasphemus. Kn 37. Iesliby kto bluźniący [...] nálazł się/ temi z bluźnierskiey zbiiay go cudámi drogi. KalCuda 229. Agmon, dla bluźnierskich słow przeciw Wenerze, był w ptaka, z nosem rogowym, przemieniony. OvOtwWPrzem 580. Vmyślnie tedy/ y pod wielką klątwą kościoł święty Kátholicki zákázuie kśiąg Heretyckich czytáć/ y w domu swoim chować; áżby ná to miał kto osobliwe pozwolenie/ áby ie czytáiąc ná one odpisywał/ y pokazywał błąd bluźnierski ludziom/ áby się go strzegli. StarKaz II, 190. Obrotem cyrklá zrobił [czarnoksiężnik] cháráktery wkoło, Po ktorych y tám, y sám bosą trzykroć deptał Nogą, á depcząc, rymy niezbádáne szeptał: Ktorego bluźnierskiemi słowy wywołáni Zli duchowie ná świátło z poziemney odchłáni Pokazáli się rożno: ow Sphingiem, á drugi Meduzą... DamKuligKról 218. Młodszym, prawi [szlachcic Kurosz], będąc w cudzych kraiach, trafiłem na takiego, ktory bluznierską gębą lżył Matkę Boską... NiesKor II 178. Dziesiąty [cudowny krucyfiks w Polsce] we Gdańsku u Fary, ná bluźnierskie kazánie Predykanta twárz odwrácaiący. ChmielAteny II 417. Bluznierski. låsterlich. blasphématoire, plein de blasphémes. T III . Ktoby nápotym Krystusá mękę, rány y Sákrámeny jego S. językiem bluźnierskim sromocił, (co owi w zwyczáju máją, ktorzy z Niemiecká bliźnić zwykli mowiąc: Gocleydy, Gocfundy (Boże rány) Sákrámenty w Tobie) ten ma bydź tákiemu podległy kárániu. GdacPan 105.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DA